ΜΑΪΟΣ 2013

1ΜΗΝ ΜΑΪΟΣ

ἔχων ἡμέρας τριάκοντα μίαν

῾Η ἡμέρα ἔχει ὥρας 14 καὶ ἡ νὺξ ὥρας 10

1. † Μεγάλη Τετάρτη. «Μνεία τῆς ἀλειψάσης τὸν Κύριον

μύρῳ πόρνης γυναικός». ᾿Ιερεμίου τοῦ προφήτου (ϛ΄ αἰ. π.Χ.).

Παναρέτου ἐπισκόπου Πάφου (†1791).

Τῇ μεγάλῃ Τετάρτῃ πρωὶ [ἀναγινώσκονται ἕτερα ε΄ καθί-

σματα τοῦ Ψαλτηρ. (ιδ΄, ιε΄, ιϛ΄, ιθ΄, κ΄) καὶ εἶτα] αἱ ὧραι λι-

ταί, ὡς προχθές.

Εἰς τὸν ἑσπερινόν, ἑσπέρια στιχηρὰ ἰδιόμελα 10 (τὰ τῶν

αἴνων καὶ τῶν ἀποστίχων), Δόξα, Καὶ νῦν, «Κύριε, ἡ ἐν πολ-

λαῖς ἁμαρτίαις». Εἴσοδος μετ᾿ Εὐαγγελίου κ.τ.λ. ὡς προχθές.

Μετὰ τὸ Εὐαγγέλιον καθεξῆς ἡ λειτουργία τῶν προηγια-

σμένων δώρων.

Σήμερον εἴθισται εἰς τοὺς ἱ. ναοὺς ὅπως τελῆται καὶ τὸ μυ-

στήριον τοῦ ἱεροῦ εὐχελαίου.

Τῇ μεγάλῃ Τετάρτῃ ἑσπέρας. Εἰς τὸ μικρὸν ἀπόδειπνον,

μετὰ τὸ «῎Αξιον ἐστί», τὸ τριῴδιον «᾿Ανώγεων ἐστρωμένον»

μετὰ στίχου «Δόξα σοι, ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι». Μετὰ τὸ

τρισάγιον κ.τ.λ., τὸ κοντάκιον «Τὸν ἄρτον λαβών», κ.τ.λ. ὡς

συνήθως. Ἀπόλυσις «Ἐρχόμενος ὁ Κύριος».

Εἰς τὸν ὄρθρον τῆς μεγ. Πέμπτης (ψαλλόμενον συνήθως

τὴν ἑσπέραν τῆς μεγ. Τετάρτης). Εἰς τὸ «᾿Αλληλούια» τὸ τρο-

πάριον «῞Οτε οἱ ἔνδοξοι μαθηταὶ» τρίς· εὐθὺς τὸ Εὐαγγέλιον,

εἶτα ὁ ν΄ ψαλμὸς χῦμα καὶ ὁ κανὼν «Τμηθείσῃ τμᾶται» ἄνευ ΜΑΪΟΣ 2013

2

στίχων, ἀλλ᾿ εἰς τὰ δύο τελευταῖα τροπάρια ἑκάστης ᾠδῆς

Δόξα (ἀντὶ τοῦ ὁποίου εἰς τὴν η΄ ᾠδὴν λέγεται τὸ «Εὐλογοῦ-

μεν Πατέρα, Υἱόν»), Καὶ νῦν, καὶ ἐν τέλει ἑκάστης ᾠδῆς πά-

λιν ὁ εἱρμὸς ὡς καταβασία. ᾿Απὸ γ΄ ᾠδῆς τὰ μεσῴδια καθί-

σματα· ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου καὶ τὰ συναξάρια

τοῦ Μηναίου (2 Μαΐου) καὶ τοῦ Τριῳδίου. ᾿Αντὶ τοῦ Τὴν

τιμιωτέραν, ἡ θ΄ ᾠδὴ τοῦ κανόνος. Τὸ ἐξαποστειλάριον

(τρίς), οἱ αἶνοι (εἰς 4), ἡ δοξολογία (χῦμα) καὶ τὰ ἀπόστιχα,

ὡς ἐν τῷ Τριῳδίῳ. Μετὰ τὸ «᾿Αγαθὸν τὸ ἐξομολογεῖσθαι»,

τρισάγιον κ.λπ., [«῞Οτε οἱ ἔνδοξοι μαθηταί»,] τὸ τροπάριον

τῆς προφητείας τῆς α΄ ὥρας, ἡ προφητεία, ἡ ἐκτενὴς καὶ ἀπό-

λυσις «῾Ο δι᾿ ὑπερβάλλουσαν ἀγαθότητα ὁδὸν ἀρίστην τὴν

ταπείνωσιν ὑποδείξας ἐν τῷ νίψαι τοὺς πόδας τῶν μαθητῶν

καὶ μέχρι σταυροῦ καὶ ταφῆς συγκαταβὰς ἡμῖν Χριστὸς ὁ

ἀληθινὸς Θεός...» καὶ τὸ «Δι᾿ εὐχῶν».

2. † Μεγάλη Πέμπτη. «Τὸν ἱερὸν νιπτῆρα ἑορτάζομεν, τὸν

μυστικὸν δεῖπνον, τὴν ὑπερφυᾶ προσευχὴν καὶ τὴν προδο-

σίαν αὐτήν». ᾿Ανακομιδὴ τῶν ἱ. λειψάνων ᾿Αθανασίου τοῦ

μεγάλου, πατριάρχου ᾿Αλεξανδρείας († 2 Μαΐου 373).

Σημείωσις. ῾Η ἐν τῷ μηναίῳ ἑόρτιος ἀκολουθία τοῦ ἁγίου ᾿Αθανα-

σίου μετατίθεται τῇ Τρίτῃ τῆς Διακαινησίμου.

Εἴδησις. Σήμερον κατὰ τὴν προσκομιδὴν ἐξάγεται καὶ δεύτερος

ἀμνός, ὅς, μετὰ τὸν ἐν τῇ θ. λειτουργίᾳ καθαγιασμὸν καὶ τὴν μετὰ

τοῦτον προσεκτικὴν ἀποξήρανσιν αὐτοῦ, φυλάσσεται διὰ τὰς καθ᾿ ὅλον

τὸ ἔτος ἀνάγκας τοῦ λογικοῦ ποιμνίου.

Τῇ μεγ. Πέμπτῃ πρωί. Ὁ ἑσπερινὸς μετὰ τῆς θ. λειτουρ-

γίας τοῦ μεγ. Βασιλείου. «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία», ὁ προοι-

μιακός, ἑσπέρια ἰδιόμελα τὰ 5 τῶν αἴνων (δευτεροῦντες τὸ ΜΑΪΟΣ 2013

3

α΄), Δόξα, Καὶ νῦν, «Γέννημα ἐχιδνῶν». Εἴσοδος μετ᾿ Εὐαγ-

γελίου, «Φῶς ἱλαρὸν» καὶ τὰ ἐν συνεχείᾳ ἀναγνώσματα μετὰ

τῶν προκειμένων αὐτῶν. Μικρὰ συναπτὴ μετ᾿ ἐκφωνήσεως

«῞Οτι ἅγιος εἶ ὁ Θεὸς» καὶ τὸ τρισάγιον. Προκείμενον καὶ

ἀλληλουιάριον τῆς μεγ. Πέμπτης· ᾿Απόστολος, «᾿Εγὼ παρέλα-

βον ἀπὸ τοῦ Κυρίου» (Α΄ Κορ. ια΄ 23-32)· Εὐαγγέλιον ὁμοίως,

«Οἴδατε ὅτι μετὰ δύο ἡμέρας τὸ Πάσχα γίνεται» (Μτθ. κϛ΄ 2-

20, ᾿Ιω. ιγ΄ 3-17, Μτθ. κϛ΄ 21-39, Λκ. κβ΄ 43-44, Μτθ. κϛ΄ 40-κζ΄

5), καὶ καθεξῆς ἡ θ. λειτουργία τοῦ μεγ. Βασιλείου. ᾿Αντὶ χε-

ρουβικοῦ, τὸ τροπάριον «Τοῦ δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ»

(μετὰ τὸ «οὐ φίλημά σοι δώσω, καθάπερ ὁ ᾿Ιούδας», γίνεται

ἡ εἴσοδος τῶν τ. δώρων, καὶ εἶτα συνεχίζει ὁ β΄ χορὸς «ἀλλ᾿

ὡς ὁ λῃστής...»). Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «᾿Επὶ σοὶ χαίρει». Κοινω-

νικὸν «Τοῦ δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ»· τὸ αὐτὸ ἀντὶ τοῦ Εἴ-

δομεν τὸ φῶς (καὶ τοῦ Πληρωθήτω). Ἀπόλυσις ὡς ἐν τῷ ὄρ-

θρῳ «῾Ο δι᾿ ὑπερβάλλουσαν ἀγαθότητα ὁδὸν ἀρίστην...»

Τὴν ἑσπέραν τῆς μεγάλης Πέμπτης. Ὁ ὄρθρος τῶν παθῶν

τοῦ Κυρίου. Ἡ ἀκολουθία ἅπασα κατὰ τὴν ἐν τῷ Τριῳδίῳ τά-

ξιν. [Κατὰ νεώτερον σχετικῶς ἔθος, μετὰ τὸ πέρας τοῦ ιδ΄ ἀν-

τιφώνου, ὁ ἱερεὺς ἐξέρχεται τῆς βορείας πύλης τοῦ ἱεροῦ μετὰ

τοῦ Ἐσταυρωμένου ἀπαγγέλλων ἐν κατανύξει κατὰ τὸ ὕφος

τοῦ Εὐαγγελίου τὸ «Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου», ὃ ἐπανα-

λαμβάνεται ψαλλόμενον ὑπὸ τῶν χορῶν]. Μετὰ τὸ ιβ΄ Εὐαγγέ-

λιον, «᾿Αγαθὸν τὸ ἐξομολογεῖσθαι», τρισάγιον κ.λπ., τὸ ἀπο-

λυτίκιον «᾿Εξηγόρασας ἡμᾶς», ἡ ἐκτενὴς «᾿Ελέησον ἡμᾶς»

κ.τ.λ.. Ἀπόλυσις «῾Ο ἐμπτυσμοὺς καὶ μάστιγας καὶ κολαφι-ΜΑΪΟΣ 2013

4

σμοὺς καὶ σταυρὸν καὶ θάνατον ὑπομείνας διὰ τὴν ἡμῶν σω-

τηρίαν, Χριστὸς ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ἡμῶν».

3. † Μεγάλη Παρασκευή. «Τὰ ἅγια καὶ φρικτὰ πάθη τοῦ

Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ· ἔτι δὲ

μνεία τῆς τοῦ εὐγνώμονος λῃστοῦ ἐν τῷ σταυρῷ ὁμολογίας».

Τιμοθέου καὶ Μαύρας μαρτύρων (†283). Πέτρου ἀρχιεπισκό-

που ῎Αργους (†950), Οἰκουμενίου ἐπισκόπου Τρίκκης, Θεο-

φάνους Περιθεωρίου (ιδ΄ αἰ.).

Τῇ μεγάλῃ Παρασκευῇ πρωί. «Εὐλογητὸς ὁ Θεός», «Βα-

σιλεῦ οὐράνιε», τρισάγιον κ.λπ. καὶ ψάλλεται ἡ ἀκολουθία

τῶν μεγάλων ὡρῶν, ἑκάστη τῶν ὁποίων ἄρχεται μετὰ τοῦ

«Δεῦτε προσκυνήσωμεν» τρίς, κατὰ τὴν ἐν τῷ Τριῳδίῳ τάξιν.

Ὅτε ψάλλονται τὰ ἰδιόμελα τῶν ὡρῶν γ΄ ϛ΄ καὶ θ΄, ὁ διάκο-

νος (ἢ ὁ ἱερεὺς) ἐνδυόμενος τὸν συνήθη μέλανα μανδύαν,

προπορευομένου λαμπαδούχου, θυμιᾷ τὸν λαὸν μετὰ θυμια-

τοῦ (κατζίου). Μετὰ τὸ ἰδιόμελον τῆς θ΄ ὥρας «῞Οτε σε σταυ-

ρῷ», οἱ χοροὶ τὸ Δόξα, Καὶ νῦν, καὶ ὁ ἀναγνώστης (ἢ ὁ κανο-

νάρχης) ἔρχεται εἰς τὸ μέσον τοῦ ναοῦ καὶ ἀπαγγέλλει κατὰ

τὸ ὕφος τοῦ Ἀποστόλου τὸ ἰδιόμελον «Σήμερον κρεμᾶται»

(λέγων τὸν μὲν α΄ στίχον «Σήμερον κρεμᾶται» τρίς, ὡσαύτως

καὶ τὸν στίχον «Προσκυνοῦμέν σου τὰ πάθη, Χριστὲ» τρίς,

τοὺς δὲ λοιποὺς στίχους ἀνὰ μίαν), καὶ εἶτα ψάλλουν οἱ χο-

ροὶ τὸ αὐτὸ ἰδιόμελον δίχορον κατὰ στίχον. Μετὰ τὴν εὐχὴν

τῆς θ΄ ὥρας «Δέσποτα Κύριε ᾿Ιησοῦ Χριστέ», ἡ (μικρὰ) ἀπό-

λυσις «῾Ο ἐμπτυσμοὺς καὶ μάστιγας».

Ὁ ἑσπερινὸς τοῦ μεγάλου Σαββάτου (τῆς ἀποκαθηλώσε-

ως). ᾿Αμέσως μετὰ τὴν ἀπόλυσιν τῆς θ΄ ὥρας, «Εὐλογητὸς ὁ ΜΑΪΟΣ 2013

5

Θεὸς» καὶ ἡ ἀκολουθία ψάλλεται ὡς ἐν τῷ Τριῳδίῳ. [Μετὰ

τὸ Εὐαγγέλιον τελεῖται σιωπηρῶς παρὰ τοῦ ἱερέως ἡ ἀποκα-

θήλωσις τοῦ Ἐσταυρωμένου.] Μετὰ τὰ πληρωτικὰ καὶ τὸ

«Εἴη τὸ κράτος» οἱ χοροὶ μεταβαίνουν εἰς τὴν βορείαν θύραν

τοῦ ἱεροῦ καὶ ἄρχονται τῶν ἀποστίχων «῞Οτε ἐκ τοῦ ξύλου

σε νεκρὸν» κ.λπ.· οἱ δὲ ἱερεῖς ἀσκεπεῖς καὶ ἐνδεδυμένοι φελώ-

νια τελοῦν τὴν περιφορὰν τοῦ ἐπιταφίου καὶ τοῦ ἱ. Εὐαγγελί-

ου μετὰ λιτανείας· ἔρχονται εἰς τὸ μέσον τοῦ ναοῦ, φέρουν

τρεῖς κύκλους περὶ τὸ κουβούκλιον καὶ θέτουν ἐν αὐτῷ τὸν

ἐπιτάφιον καὶ τὸ ἱ. Εὐαγγέλιον· οἱ ψάλται Δόξα, Καὶ νῦν, τὸ

ἰδιόμελον «Σὲ τὸν ἀναβαλλόμενον»· εἶτα «Νῦν ἀπολύεις»,

τρισάγιον κ.λπ., τὰ ἀπολυτίκια «῾Ο εὐσχήμων ᾿Ιωσήφ... κη-

δεύσας ἀπέθετο», Δόξα, Καὶ νῦν, «Ταῖς μυροφόροις γυναι-

ξίν... ἐδείχθη ἀλλότριος». ᾿Απόλυσις «῾Ο δι᾿ ἡμᾶς τοὺς ἀν-

θρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν τὰ φρικτὰ πάθη

καὶ τὸν ζωοποιὸν σταυρὸν καὶ τὴν ἑκούσιον ταφὴν σαρκὶ

καταδεξάμενος Χριστὸς ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ἡμῶν».

῾Ο ὄρθρος τοῦ μεγ. Σαββάτου «᾿Επιτάφιος Θρῆνος» (ψαλ-

λόμενος εἴτε τὴν ἑσπέραν τῆς μεγ. Παρασκευῆς εἴτε τὴν α΄

πρωινὴν τοῦ μεγ. Σαββάτου). «Εὐλογητὸς ὁ Θεός», τρισάγιον

κ.λπ., «Σῶσον, Κύριε, τὸν λαόν σου» κ.λπ. καὶ τὸν ἑξάψαλ-

μον· εἰς τὸ «Θεὸς Κύριος» τὰ ἀπολυτίκια «῾Ο εὐσχήμων ᾿Ιω-

σήφ... κηδεύσας, ἀπέθετο», Δόξα, «῞Οτε κατῆλθες», Καὶ νῦν,

«Ταῖς μυροφόροις γυναιξίν... ἐδείχθη ἀλλότριος». Μικρὰ

συναπτὴ μετ᾿ ἐκφωνήσεως «῞Οτι σὸν τὸ κράτος» καὶ εὐθὺς τὰ

πρὸ τοῦ κανόνος καθίσματα «Σινδόνι καθαρᾷ», Δόξα, Καὶ

νῦν, «᾿Εξέστησαν χοροί». ῾Ο ν΄ψαλμὸς χῦμα καὶ ὁ κανὼν ΜΑΪΟΣ 2013

6

«Κύματι θαλάσσης» (εἰς 6) μὲ στίχον εἰς τὰ τροπάρια «Δόξα

σοι, ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι», εἰς δὲ τὰ δύο τελευταῖα τροπά-

ρια ἑκάστης ᾠδῆς Δόξα (ἀντὶ τοῦ ὁποίου εἰς τὴν η΄ ᾠδὴν λέ-

γεται τὸ «Εὐλογοῦμεν Πατέρα»), Καὶ νῦν, ἐνῷ εἰς τὸ τέλος

ἑκάστης ᾠδῆς ψάλλεται πάλιν ὁ εἱρμὸς αὐτῆς. ᾿Απὸ γ΄ ᾠδῆς

τὸ μεσῴδιον κάθισμα «Τὸν τάφον σου, σωτήρ»· ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ

κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου καὶ τὰ συναξάρια τοῦ Μηναίου

καὶ τοῦ Τριῳδίου. ᾿Αντὶ τοῦ Τὴν τιμιωτέραν, ἡ θ΄ ᾠδὴ τοῦ

κανόνος καὶ καταβασία ὁ εἱρμὸς «Μὴ ἐποδύρου μου». Εἶτα

ἐξέρχεται ἀπὸ τῶν βημοθύρων ὁ ἱερεύς, καὶ προχωρῶν πρὸς

τὸ κουβούκλιον τοῦ ἐπιταφίου, θυμιῶν, ἄρχεται τῶν ἐγκωμί-

ων «῾Η ζωὴ ἐν τάφῳ», ἅ τινα συνεχίζονται παρὰ τῶν χορῶν.

Μετὰ τὴν α΄ στάσιν τῶν ἐγκωμίων, μικρὰ συναπτὴ καὶ ἐκφώ-

νησις «῞Οτι ηὐλόγηται»· εἶτα ἡ β΄ στάσις «῎Αξιον ἐστί»,

μικρὰ συναπτὴ καὶ ἐκφώνησις «῞Οτι ἅγιος εἶ ὁ Θεὸς ἡμῶν»·

εἶτα ἡ γ΄ στάσις «Αἱ γενεαὶ πᾶσαι», μικρὰ συναπτὴ καὶ ἐκ-

φώνησις «Σὺ γὰρ εἶ ὁ βασιλεύς». Εὐθὺς τὰ ἀναστάσιμα εὐ-

λογητάρια, συναπτὴ μικρά, ἐκφώνησις «῞Οτι σὲ αἰνοῦσι» καὶ

οἱ χοροὶ τὸ «῞Αγιος Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν» τρίς. Οἱ αἶνοι (εἰς

4) ὡς ἐν τῷ Τριῳδίῳ. Δοξολογία μεγάλη, εἰς δὲ τὸ ᾀσματικὸν

τρισάγιον γίνεται ἡ λιτάνευσις τοῦ ᾿Επιταφίου καὶ τοῦ ἱ. Εὐ-

αγγελίου. ῞Αμα τῇ ἐπανόδῳ ἐν τῷ ναῷ ὁ ἱερεὺς ἐκφωνεῖ

«Πρόσσχωμεν», «Εἰρήνη πᾶσι», «Σοφία», αἴρει τὸν ἐπιτάφι-

ον ἐκ τοῦ κουβουκλίου καὶ εἰσέρχεται εἰς τὸ ἱ. βῆμα. ᾿Ενῷ

ψάλλονται τὰ τροπάρια «῞Οτε κατῆλθες», «Ταῖς μυροφόροις

γυναιξίν... ἐδείχθη ἀλλότριος», «῾Ο εὐσχήμων ᾿Ιωσήφ... κη-

δεύσας ἀπέθετο», ὁ ἱερεὺς περιέρχεται τρὶς κύκλῳ τῆς ἁγίας

τραπέζης, ἐφ᾿ ἧς θέτει τὸν ἐπιτάφιον. Εἶτα λέγονται τὸ τρο-ΜΑΪΟΣ 2013

7

πάριον τῆς προφητείας «῾Ο συνέχων τὰ πέρατα», τὸ προκεί-

μενον, ἡ προφητεία, τὸ ἕτερον προκείμενον, ὁ ᾿Απόστολος

(τὸ ἀλληλουιάριον ζήτει εἰς τὸ βιβλίον τοῦ «Πραξαποστό-

λου»), ὁ δὲ ἱερεὺς ἀπὸ τῶν βημοθύρων τὸ Εὐαγγέλιον. Εἶτα

«Εἴπωμεν πάντες», τὰ πληρωτικὰ καὶ μετὰ τὴν ἐκφώνησιν

τῆς εὐχῆς τῆς κεφαλοκλισίας ἡ ἀπόλυσις «῾Ο δι᾿ ἡμᾶς τοὺς ἀν-

θρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν, τὰ φρικτὰ πάθη

καὶ τὸν ζωοποιὸν σταυρὸν καὶ τὴν ἑκούσιον ταφὴν σαρκὶ

καταδεξάμενος».

4. † Μέγα Σάββατον. «Ἡ θεόσωμος ταφὴ καὶ ἡ εἰς ᾅδου

κάθοδος τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χρι-

στοῦ». Πελαγίας μάρτυρος (†290). ῾Ιλαρίου ὁσίου.

Τῷ μεγάλῳ Σαββάτῳ πρωί. Ὁ ἑσπερινὸς μετὰ τῆς θ. λει-

τουργίας τοῦ μεγ. Βασιλείου. «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία», ὁ

προοιμιακός, ἑσπέρια ἀναστάσιμα τοῦ α΄ ἤχου 4 «Τὰς ἑσπε-

ρινὰς ἡμῶν εὐχὰς» κ.λπ. καὶ ἰδιόμελα τῆς ἡμέρας 3 «Σήμερον

ὁ ᾅδης» κ.λπ. εἰς 4, Δόξα, «Τὴν σήμερον μυστικῶς», Καὶ νῦν,

«Τὴν παγκόσμιον δόξαν». Εἴσοδος μετ᾿ Εὐαγγελίου, «Φῶς ἱ-

λαρὸν» καὶ τὰ ἀναγνώσματα (τὸ α΄ «᾿Εν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θε-

ός», τὸ δ΄ «᾿Εγένετο λόγος Κυρίου» καὶ τὸ ιε΄ «῎Ετους ὀκτω-

καιδεκάτου»). Εὐθὺς εἰς ἦχον α΄ «Τὸν Κύριον ὑμνεῖτε», ἐπα-

ναλαμβανόμενον εἰς τοὺς στίχους τῆς η΄ βιβλικῆς ᾠδῆς, ὡς ἐν

τῷ Τριῳδίῳ. Εἶτα συναπτὴ μικρὰ καὶ ἐκφώνησις «῞Οτι ἅγιος

εἶ». Ἀντὶ τρισαγίου, «῞Οσοι εἰς Χριστόν». ᾿Απόστολος –με-

τὰ τοῦ προκειμένου αὐτοῦ– μεγ. Σαββάτου, «῞Οσοι εἰς Χρι-

στὸν ἐβαπτίσθημεν» (῾Ρωμ. ϛ΄ 3-11). ᾿Αντὶ ἀλληλουιαρίου

ψάλλεται, παρὰ τοῦ σκορπίζοντος δάφνας ἐν τῷ ναῷ ἱερέως, ΜΑΪΟΣ 2013

8

εἰς ἦχον βαρὺν τὸ ψαλμικὸν «᾿Ανάστα ὁ Θεός», ὃ ἐπαναλαμ-

βάνουν οἱ χοροὶ ἐφύμνιον τῶν στίχων τοῦ πα΄ (81ου) ψαλμοῦ

«῾Ο Θεὸς ἔστη ἐν συναγωγῇ», κατὰ τὴν ἐν τῷ Τριῳδίῳ τάξιν.

Εἶτα τὸ Εὐαγγέλιον «᾿Οψὲ Σαββάτων» (Μτθ. κη΄ 1-20) καὶ

καθεξῆς ἡ θ. λειτουργία τοῦ μεγ. Βασιλείου. ᾿Αντὶ χερουβι-

κοῦ ὁ ἀρχαῖος ὕμνος «Σιγήσατω πᾶσα σάρξ» (ἡ εἴσοδος

γίνεται μετὰ τὴν φράσιν αὐτοῦ «πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας»).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «᾿Επὶ σοὶ χαίρει». Κοινωνικὸν «᾿Εξηγέρθη

ὡς ὁ ὑπνῶν Κύριος καὶ ἀνέστη σῴζων ἡμᾶς· ἀλληλούια».

Ἀντὶ τοῦ Εἴδομεν τὸ φῶς ψάλλεται εἱρμολογικῶς εἰς ἦχον β΄

τὸ «Μνήσθητι εὔσπλαγχνε καὶ ἡμῶν, καθὼς ἐμνημόνευσας

τοῦ λῃστοῦ, ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν». ᾿Απόλυσις «῾Ο

ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν».

5. † ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΣΧΑ. «Η ΖΩΗΦΟΡΟΣ

ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ

ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ». Εἰρήνης μεγαλομάρτυρος (β΄

αἰ.). Εὐθυμίου ἐπισκόπου Μαδύτου.

Τῷ μεγάλῳ Σαββάτῳ ἑσπέρας. ῾Η παννυχίς. Περὶ ὥραν

11ην μ.μ. τὸ μεσονυκτικὸν τῆς ᾿Αναστάσεως (τυπικὸν Πεντη-

κοσταρίου §1): «Εὐλογητὸς ὁ Θεός», «Δόξα σοι, ὁ Θεὸς ἡ-

μῶν, δόξα σοι», «Βασιλεῦ οὐράνιε» κ.λπ., «Κύριε, ἐλέησον»

(ιβ΄), Δόξα, Καὶ νῦν, «Δεῦτε προσκυνήσωμεν» γ΄, ὁ ν΄ ψαλμὸς

χῦμα, εἶτα ψάλλεται (ἀργῶς) ὁ κανὼν «Κύματι θαλάσσης» μὲ

στίχον εἰς τὰ τροπάρια «Δόξα σοι, ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι»,

εἰς δὲ τὰ δύο τελευταῖα ἑκάστης ᾠδῆς (καὶ τῆς η΄ ᾠδῆς) Δόξα,

Καὶ νῦν· ἀλλ᾿ οὔτε ἐπαναλαμβάνομεν τοὺς εἱρμοὺς ἑκάστης ΜΑΪΟΣ 2013

9

ᾠδῆς ὡς καταβασίαν* (πλὴν τοῦ εἱρμοῦ τῆς θ΄), οὔτε αἰτήσεις

λέγονται οὔτε μεσῴδιον κάθισμα οὔτε κοντάκιον καὶ οἶκος

οὔτε τὸ «Αἰνοῦμεν, εὐλογοῦμεν» οὔτε τὸ «Τὴν Θεοτόκον καὶ

μητέρα», οὔτε θυμίασις γίνεται εἰς τὴν θ΄. Μετὰ τὴν θ΄ ᾠδὴν

λέγεται αὖθις ὁ εἱρμὸς αὐτῆς «Μὴ ἐποδύρου μου» καὶ εὐθὺς

τρισάγιον κ.λπ., τὸ ἀναστάσιμον ἀπολυτίκιον «῞Οτε κατῆλ-

θες», ἡ ἐκτενὴς «᾿Ελέησον ἡμᾶς, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός

σου» καὶ ἡ μικρὰ ἀπόλυσις «῾Ο ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν».

Εἴδησις. ᾿Απὸ τῆς σήμερον (Κυριακῆς τοῦ Πάσχα) μέχρι τῆς Κυρια-

κῆς τῆς Πεντηκοστῆς τὸ «Βασιλεῦ οὐράνιε» δὲν λέγεται.

῾Η τελετὴ τῆς ἀναστάσεως. ῾Ο ἱερεὺς ἐνδεδυμένος ὁλόκλη-

ρον τὴν ἱερατικὴν στολὴν καὶ κρατῶν τὸ ἱ. Εὐαγγέλιον καὶ

λαμπάδα ἀνημμένην ἐκ τῆς ἀκοιμήτου κανδήλας τῆς ἁγ. τρα-

πέζης, ἐξέρχεται τοῦ ἱ. βήματος ψάλλων εἰς ἦχον πλ. α΄ τὸ

«Δεῦτε λάβετε φῶς ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτὸς καὶ δοξάσατε

Χριστὸν τὸν ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν», ὃν ἐπαναλαμβάνουν οἱ

χοροί, ἕως οὗ πᾶς ὁ λαὸς λάβῃ τὸ ἱ. φῶς. Εἶτα ὁ ἱερεὺς ψάλλει

τὸ ἀναστάσιμον στιχηρὸν «Τὴν ἀνάστασίν σου, Χριστὲ

σωτήρ», ὅ περ ἐπαναλαμβάνεται ὑπὸ τῶν χορῶν, ἕως οὗ φθά-

σουν εἰς προσδιωρισμένην ἐξέδραν, ἔνθα ὁ ἱερεὺς ἀποτίθησιν

ἐπὶ τετραποδίου τὸ ἱ. Εὐαγγέλιον καὶ ἀναγινώσκει τὸ β΄

ἑωθινὸν «Διαγενομένου τοῦ Σαββάτου» (Μρ. ιϛ΄ 1-8)· οἱ

χοροὶ «Δόξα σοι, Κύριε, δόξα σοι» καὶ εὐθὺς ἄρχεται

῾Ο ὄρθρος. ῾Ο ἱερεὺς ἀφοῦ θυμιάσῃ τρὶς τὸ ἱ. Εὐαγγέλιον,

ἐκφωνεῖ «Δόξα τῇ ἁγίᾳ καὶ ὁμοουσίῳ» καὶ ψάλλει εἰς ἦχον



* Οἱ εἱρμοὶ δὲν ἐπαναλαμβάνονται, διότι καταβασίαι ψάλλονται κα-

νονικῶς μόνον εἰς τὸν ὄρθρον.ΜΑΪΟΣ 2013

10

πλ. α΄ τὸ ἀναστάσιμον τροπάριον «Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νε-

κρῶν» τρίς· εἶτα οἱ χοροὶ τὸ αὐτὸ ἑξάκις, ἐνῷ ὁ ἱερεὺς θυμιῶν

κύκλῳ τὸ Εὐαγγέλιον λέγει τοὺς 4 στίχους «᾿Αναστήτω ὁ

Θεὸς» κ.λπ. καὶ τὰ Δόξα, Καὶ νῦν· εἶτα ὁ ἱερεὺς αὖθις «Χρι-

στὸς ἀνέστη» καὶ οἱ χοροὶ τὸ ἀκροτελεύτιον αὐτοῦ «καὶ τοῖς

ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος». Εὐθὺς συναπτὴ μεγάλη,

ἐκφώνησις «῞Οτι πρέπει σοι πᾶσα δόξα», καὶ εἰσέρχεται ὁ

ἱερεὺς εἰς τὸν ναὸν ψάλλων τὸν εἱρμὸν τῆς α΄ ᾠδῆς τοῦ κα-

νόνος τοῦ Πάσχα «᾿Αναστάσεως ἡμέρα».

ΚΑΝΩΝ ὁ τοῦ πάσχα [εἰς 6 (ἤ τοι ὁ εἱρμὸς δὶς καὶ τὰ δύο ἢ

τρία τροπάρια ἑκάστης ᾠδῆς εἰς 4, δύο τροπάρια εἰς τὸ προΰ-

μνιον «Δόξα τῇ ἁγίᾳ ἀναστάσει σου, Κύριε», εἰς τὸ Δόξα, τὸ

τρίτον, καὶ εἰς τὸ Καὶ νῦν, τὸ τέταρτον)]. Ἐν ἑκάστῃ ᾠδῇ

πάλιν ὁ εἱρμὸς αὐτῆς καταβασία, τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» τρὶς

καὶ τὸ «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» ἅπαξ, καὶ γίνεται μικρὰ συνα-

πτὴ μετὰ τῆς οἰκείας ἐκφωνήσεως ὡς ἐν τῷ Τριῳδίῳ ἢ τῷ ῾Ιε-

ρατικῷ. ᾿Απὸ γ΄ ᾠδῆς ἡ ὑπακοὴ «Προλαβοῦσαι τὸν ὄρθρον»·

ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου τῆς ἑορτῆς, τὰ συναξάρια

τοῦ Μηναίου καὶ τοῦ Πεντηκοσταρίου καὶ εὐθὺς «᾿Ανάστα-

σιν Χριστοῦ» τρὶς καὶ «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» ἐπίσης τρὶς

χῦμα. Εἰς τὴν ἐκφώνησιν «Τὴν Θεοτόκον καὶ μητέρα» ψάλ-

λεται ἡ θ΄ ᾠδὴ τῆς ἑορτῆς μετὰ τῶν μεγαλυναρίων ὡς ἑξῆς:

Μεγάλυνον, ψυχή μου, τὸν ἐθελουσίως παθόντα καὶ τα-

φέντα καὶ ἐξαναστάντα τριήμερον ἐκ τάφου. «Φωτίζου, φω-

τίζου».

Μεγάλυνον, ψυχή μου, τὸν ἐξαναστάντα τριήμερον ἐκ τά-

φου Χριστὸν τὸν ζωοδότην. «Φωτίζου, φωτίζου».ΜΑΪΟΣ 2013

11

Χριστὸς τὸ καινὸν Πάσχα, τὸ ζωόθυτον θῦμα, ἀμνὸς Θε-

οῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν κόσμου. «῍Ω θείας, ὢ φίλης».

Σήμερον πᾶσα κτίσις ἀγάλλεται καὶ χαίρει, ὅτι Χριστὸς

ἀνέστη καὶ ᾅδης ἐσκυλεύθη. «῍Ω θείας, ὢ φίλης».

Δόξα. Μεγάλυνον, ψυχή μου, τῆς τρισυποστάτου καὶ ἀδι-

αιρέτου θεότητος τὸ κράτος. «῍Ω Πάσχα τὸ μέγα».

Καὶ νῦν. Χαῖρε, παρθένε, χαῖρε, χαῖρε, εὐλογημένη, χαῖρε,

δεδοξασμένη, σὸς γὰρ υἱὸς ἀνέστη τριήμερος ἐκ τάφου. «῍Ω

Πάσχα τὸ μέγα».

Ἡ καταβασία «῾Ο ἄγγελος ἐβόα τῇ κεχαριτωμένῃ, ἁγνὴ

παρθένε, χαῖρε καὶ πάλιν ἐρῶ, χαῖρε, ὁ σὸς υἱὸς ἀνέστη τριή-

μερος ἐκ τάφου. Φωτίζου, φωτίζου», «Χριστὸς ἀνέστη» γ΄

καὶ «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» ἅπαξ, μικρὰ συναπτὴ μετ᾿ ἐκφωνή-

σεως «῞Οτι σὲ αἰνοῦσιν».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΟΝ τὸ τοῦ Πάσχα μόνον «Σαρκὶ ὑπνώ-

σας» τρίς.

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ τὰ 4 ἀναστάσιμα «῾Υμνοῦμέν σου, Χρι-

στὲ» κ.λπ. καὶ εἰς τοὺς στίχους αὐτῶν τὰ στιχηρὰ τοῦ Πάσχα

«Πάσχα ἱερὸν» κ.τ.λ., Δόξα, Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα»

μετὰ τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη» (γ΄).

ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ. Εὐθὺς* μετὰ τὸ τρίτον «Χριστὸς

ἀνέστη» ὁ προεστὼς (ἢ ὁ ἱερεὺς) ἀναγινώσκει τὸν κατηχητι-



* Εἰς τὴν θέσιν ταύτην ἔχουν τὸν παρόντα κατηχητικὸν λόγον τὸ Πεν-

τηκοστάριον καὶ τὰ ἀρχαῖα Τυπικά (βλέπε καὶ εἰς τὸ ἐγκρίσει τῆς Ἱερᾶς

Συνόδου «Ἱερατικὸν» τῆς Ἀποστ. Διακονίας τοῦ ἔτους 2002, ἐπιμελείᾳ π.

Κων. Παπαγιάννη).ΜΑΪΟΣ 2013

12

κὸν λόγον ᾿Ιωάννου τοῦ Χρυσοστόμου «Εἴ τις εὐσεβὴς καὶ

φιλόθεος», μεθ᾿ ὃν ὁ α΄ χορὸς ψάλλει τὸ ἀπολυτίκιον «῾Η τοῦ

στόματός σου καθάπερ πυρσός»*.

Εἰς τὴν λειτουργίαν. Τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» δεκάκις ὡς

προδεδήλωται (τοῦ ἱερέως θυμιῶντος ὡς ἔθος). ᾿Αντίφωνα

τῆς ἑορτῆς μετὰ τῶν ἐφυμνίων αὐτῶν, ὡς ἐν τῷ βιβλίῳ τοῦ

Ἀποστόλου.

ΕΙΣΟΔΙΚΟΝ «᾿Εν ἐκκλησίαις εὐλογεῖτε τὸν Θεόν, Κύριον

ἐκ πηγῶν Ἰσραήλ. Σῶσον ἡμᾶς, Υἱὲ Θεοῦ, ὁ ἀναστὰς ἐκ νε-

κρῶν...»

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ, τὸ τροπάριον «Χριστὸς ἀνέστη», ἡ

ὑπακοὴ «Προλαβοῦσαι τὸν ὄρθρον» καὶ τὸ ἀναστάσιμον

κοντάκιον «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ». Ἀντὶ τρισαγίου «῞Οσοι εἰς

Χριστόν».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος –μετὰ τοῦ προκειμένου αὐ-

τοῦ– Κυρ. Πάσχα, «Τὸν μὲν πρῶτον λόγον» (Πρξ. α΄ 1-9)· Εὐ-

αγγέλιον ὁμοίως, «᾿Εν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος» (᾿Ιω. α΄ 1-17).

Καθεξῆς ἡ θ. λειτουργία τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου. Εἰς τὸ ᾿Εξαι-

ρέτως «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Σῶμα Χριστοῦ μεταλάβετε, πηγῆς ἀθανά-

του γεύσασθε» (ἄνευ ἀλληλούια)· ψάλλεται δὲ ἐκ τρίτου ἢ

μετὰ τῶν ἐφεξῆς στίχων αὐτοῦ**·

Μέγα τὸ μυστήριον τῆς σῆς, Χριστέ, ἀναστάσεως. «Σῶμα

Χριστοῦ μεταλάβετε».



* Ὁ κατηχητικὸς λόγος καὶ τὸ ἀπολυτίκιον τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου λέ-

γονται μόνον σήμερον.

** Οἱ παρόντες στίχοι εὕρηνται εἰς τὸν σιναϊτικὸν κώδικα 150, τοῦ

9ου-10ου αἰῶνος (Τυπικὰ Δημητριεύσκη 1,174).ΜΑΪΟΣ 2013

13

Δείπνῳ παραγέγονας ἑκὼν πάθος ὁ ἀθάνατος. «Σῶμα

Χριστοῦ μεταλάβετε».

Τότε καὶ ὁ ᾅδης συναντήσας, ἐπικράνθη λογοθετούμενος,

ψυχὰς ἀπαιτούμενος. «Σῶμα Χριστοῦ μεταλάβετε».

Τότε καὶ Μαρία ἡ μυρίσασα εὐφράνθη, προσκυνήσασα

Θεὸν πρὸ τοῦ μνήματος. «Σῶμα Χριστοῦ μεταλάβετε».

Εἴπατε τῷ Πέτρῳ καὶ τοῖς λοιποῖς ἀποστόλοις, ὅτι ἀνέστη

ἐκ νεκρῶν ὁ ἀθάνατος. «Σῶμα Χριστοῦ μεταλάβετε».

Μετὰ τὴν θ. κοινωνίαν τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» ἅπαξ· τὸ

αὐτὸ τρὶς σύντομον (εἰς ἦχον β΄) ἀντὶ τοῦ Εἴη τὸ ὄνομα.

ΑΠΟΛΥΣΙΣ «῾Ο ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν», ἐν τέλει τῆς ὁποίας ὁ

ἱερεὺς ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸν λαὸν ἐκφωνεῖ «Χριστὸς ἀνέ-

στη», καὶ ὁ λαὸς ἀποκρίνεται «᾿Αληθῶς ἀνέστη» (τοῦτο ἐπα-

ναλαμβάνεται τρίς), εἶτα ὁ ἱερεὺς «Δόξα τῇ αὐτοῦ τριημέρῳ

ἐγέρσει», καὶ ὁ λαὸς «Προσκυνοῦμεν αὐτοῦ τὴν τριήμερον

ἔγερσιν» (ἅπαξ)· εἶτα (ἀντὶ τοῦ Δι᾿ εὐχῶν) ὁ ἱερεὺς ψάλλει ἢ

ἐκφωνεῖ ὁλόκληρον τὸ «Χριστὸς ἀνέστη».

Εἰδήσεις. 1. ῾Η τάξις αὐτὴ τῆς θ. λειτουργίας τηρεῖται καθ᾿ ἅπασαν

τὴν διακαινήσιμον ἑβδομάδα, ἐναλλασσομένων τῶν ἀναγνωσμάτων.

2. ᾿Απὸ τῆς Κυριακῆς μέχρι τοῦ Σαββάτου τῆς διακαινησίμου, ὡς καὶ

τῇ ἡμέρᾳ τῆς ἀποδόσεως τοῦ Πάσχα, ἀντὶ ὡρῶν, ἀποδείπνου καὶ μεσο-

νυκτικοῦ λέγεται ἡ ἐναρκτήριος ἀκολουθία οὕτως· «Εὐλογητός», «Χρι-

στὸς ἀνέστη» (τρίς), «᾿Ανάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι» (τρίς), ἡ ὑπα-

κοὴ «Προλαβοῦσαι τὸν ὄρθρον» (ἅπαξ), τὸ κοντάκιον «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ

κατῆλθες» (ἅπαξ), καὶ τὰ τροπάρια «᾿Εν τάφῳ σωματικῶς», Δόξα Πα-

τρί, «῾Ως ζωηφόρος, ὡς παραδείσου ὡραιότερος», Καὶ νῦν, «Τὸ τοῦ

῾Υψίστου ἡγιασμένον θεῖον σκήνωμα»· τὸ «Κύριε, ἐλέησον» (μ΄), Δόξα,

Καὶ νῦν, «Τὴν τιμιωτέραν», «᾿Εν ὀνόματι Κυρίου εὐλόγησον»· «Δι᾿ εὐ-ΜΑΪΟΣ 2013

14

χῶν». ῾Η αὐτὴ ἀκολουθία ἐπαναλαμβάνεται τρίς (ὡς ἔχει ἐν τῷ Πεντηκο-

σταρίῳ ἢ τῷ ῾Ωρολογίῳ), καὶ εἶτα γίνεται μικρὰ ἀπόλυσις, ἐπισφραγι-

ζομένη διὰ τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη».

3. ᾿Απὸ σήμερον μέχρι τοῦ Σαββάτου τῆς διακαινησίμου ἑβδομάδος

εἰς τὸν ἑσπερινὸν τὸ Ψαλτήριον δὲν ἀναγινώσκεται καὶ τὸ «Νῦν ἀπο-

λύεις» μετὰ τοῦ τρισαγίου καταλιμπάνεται· εἰς δὲ τὸ τέλος τοῦ ὄρθρου

καταλιμπάνεται ἡ δοξολογία· εἰς τὴν θ. λειτουργίαν ἀντὶ τοῦ «Εἴη τὸ

ὄνομα Κυρίου» ψάλλεται τρὶς τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» συνήθως εἰς ἦχον β΄

στιχηραρικόν.

4. ᾿Εὰν γένηται ἐν τῇ διακαινησίμῳ ἑβδομάδι ἀρτοκλασία, ἀντὶ τοῦ

Θεοτόκε παρθένε ψάλλεται τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» (Τ.Μ.Ε. Προθεωρία

§11).

5. Κατὰ τὴν διακαινήσιμον ἐπίσης ἑβδομάδα ἀντὶ τῆς συνήθους νε-

κρωσίμου ἀκολουθίας ψάλλεται ἡ ἀναστάσιμος ἐξόδιος ἀκολουθία (ὅρα

εἰς Εὐχολόγιον).

6. Τὰ ἀντίφωνα τοῦ Πάσχα καὶ τὸ εἰσοδικὸν «᾿Εν ᾿Εκκλησίαις εὐλο-

γεῖτε» εἴθισται νῦν νὰ «ψάλλωνται ἀπαράλλακτα καθ᾿ ἑκάστην ἡμέραν

μέχρι τῆς ἀποδόσεως· καί τοι τὰ ἀρχαῖα τυπικὰ ἀπὸ τῆς Κυριακῆς τοῦ

᾿Αντιπάσχα διατάττουσιν ἔναρξιν τῶν τυπικῶν καὶ μακαρισμῶν, καὶ

ἀντὶ εἰσοδικοῦ ὁρίζουσι τὸ “Δεῦτε προσκυνήσωμεν... ὁ ἀναστὰς ἐκ

νεκρῶν”» (Τ.Μ.Ε., Προθεωρία §37).

7. Ἐπίσης μέχρι τῆς ἀποδόσεως τοῦ Πάσχα ἀντὶ τοῦ Εἴδομεν τὸ φῶς

ψάλλεται εἰς πάσας τὰς θ. λειτουργίας τὸ «Χριστὸς ἀνέστη», εἰς ἁπάσας

τὰς ἀκολουθίας ἀπόλυσις λέγεται «῾Ο ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν Χριστός...»,

ἀντὶ δὲ τοῦ Δι᾿ εὐχῶν ὁ ὕμνος «Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν».

Τῇ Κυριακῇ τοῦ Πάσχα ἑσπέρας. ᾿Αντὶ τῆς θ΄ ὥρας ἡ ἐν-

αρκτήριος ἀκολουθία τοῦ Πάσχα.

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. «Δόξα τῇ ἁγίᾳ καὶ ὁμοουσίῳ», τὸ

«Χριστὸς ἀνέστη» δεκάκις, ὡς εἰς τὸν ὄρθρον, ἡ μεγ. συναπτὴ ΜΑΪΟΣ 2013

15

καὶ ἡ ἐκφώνησις «Ὅτι πρέπει σοι». Ἑσπέρια, εἰς στίχους 8,

ἀναστάσιμα 4 τοῦ β΄ ἤχου «Τὸν πρὸ αἰώνων ἐκ Πατρὸς»

κ.λπ. καὶ τοῦ ἁγίου Γεωργίου (᾿Απριλίου 23) τὸ αὐτόμελον

«῾Ως γενναῖον ἐν μάρτυσι» καὶ τὰ ἐν συνεχείᾳ 3 προσόμοια,

Δόξα, τὸ ἰδιόμελον αὐτοῦ «᾿Αξίως τοῦ ὀνόματος», Καὶ νῦν,

τὸ α΄ θεοτοκίον τοῦ ἤχου «Παρῆλθεν ἡ σκιὰ τοῦ νόμου».

ΕΙΣΟΔΟΣ μετ᾿ Εὐαγγελίου, «Φῶς ἱλαρὸν» καὶ τὸ μέγα προ-

κείμενον «Τίς θεὸς μέγας» κατὰ τὴν ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ

τάξιν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ. Εὐθὺς «Καὶ ὑπὲρ τοῦ καταξιωθῆναι ἡμᾶς»

καὶ κατὰ τὴν οἰκείαν τάξιν ὁ ἱερεὺς ἀναγινώσκει ἀπὸ τῶν

βημοθύρων τὸ Εὐαγγέλιον «Οὔσης ὀψίας τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ»

(᾿Ιω. κ΄ 19-25), τὸ ὁποῖον, ἐφόσον καθίσταται δυνατόν, ἐπα-

ναλαμβάνεται καὶ παρ᾿ ἄλλων κατὰ τὰς ὡρισμένας περιόδους

αὐτοῦ εἰς διαφόρους γλώσσας. Μετὰ τὴν πλήρωσιν τοῦ Εὐ-

αγγελίου, ὁ α΄ χορὸς «Δόξα σοι, Κύριε, δόξα σοι», ἡ ἐκτενής,

τὸ «Καταξίωσον» κ.τ.λ., ὡς συνήθως.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ. Τὸ στιχηρὸν «῾Η ἀνάστασίς σου, Χριστὲ

σωτὴρ» καὶ εἰς τοὺς στίχους αὐτῶν τὰ 4 στιχηρὰ «Πάσχα ἱε-

ρόν», Δόξα, τὸ ἰδιόμελον τοῦ ἁγίου «Τὸν νοερὸν ἀδάμαντα»,

Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα» μετὰ τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη»

ἅπαξ, ὁ β΄ χορὸς τὸ ἀπολυτίκιον τοῦ μεγαλομάρτυρος «῾Ως

τῶν αἰχμαλώτων» καὶ ὁ α΄ χορὸς αὖθις τὸ «Χριστὸς ἀνέστη».

ΑΠΟΛΥΣΙΣ (διαλογικῶς) «῾Ο ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν Χρι-

στός», ὡς ἐσημειώθη εἰς τὸ τέλος τῆς θ. λειτουργίας.ΜΑΪΟΣ 2013

16

6. † Δευτέρα διακαινησίμου. ᾿Ιὼβ τοῦ δικαίου καὶ

πολυάθλου (1700-1500 π.Χ.). Σεραφεὶμ ὁσίου τοῦ ἐν τῷ ὄρει

Δομβοῦς ἀσκήσαντος (†1602). ῏Ηχος β΄.

Σήμερον συμψάλλεται ἐκ μεταθέσεως καὶ ἡ ἀκολουθία τοῦ μεγαλο-

μάρτυρος Γεωργίου (τυπικὸν 23ης ᾿Απριλίου §§1-3).

Τῇ Δευτέρᾳ πρωί. ᾿Αντὶ μεσονυκτικοῦ ἡ ἐναρκτήριος ἀκο-

λουθία τοῦ Πάσχα.

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὴν ἐκφώνησιν τῆς μεγ. συναπτῆς

«Ὅτι πρέπει σοι» ἐπακολουθεῖ τὸ «Ἐκ νεότητός μου» καὶ ἡ

λοιπὴ συνήθης τάξις τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ ὄρθρου, εἰς ἣν ἀνα-

γινώσκεται τὸ τῆς Τρίτης ιβ΄ ἑβδ. Λουκᾶ, «Προσέχετε ἀπὸ

τῶν ἀνθρώπων» (Λκ. κα΄ 12-19)· εἶτα «᾿Ανάστασιν Χριστοῦ

θεασάμενοι» ἅπαξ χῦμα, καὶ ἄνευ τοῦ ν΄ ψαλμοῦ (ὅστις κα-

ταλιμπάνεται) τὰ Δόξα, Καὶ νῦν, καὶ τὸ ἰδιόμελον, ὡς ἐν τῷ

Μηναίῳ. ῾Ο ἱερεὺς τὸ «Σῶσον, ὁ Θεός».

ΚΑΝΟΝΕΣ, ὁ τοῦ Πάσχα μετὰ τῶν εἱρμῶν αὐτοῦ καὶ ὁ

ὁμόειρμος κανὼν τοῦ μεγαλομάρτυρος «῾Υπὲρ ἥλιον ἐξή-

στραψεν» ἀνὰ 4. Ἐν τῷ τέλει ἑκάστης ᾠδῆς ὁ εἱρμὸς αὐτῆς,

τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» γ΄, «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» ἅπαξ καὶ μι-

κρὰ συναπτὴ μετὰ τῆς οἰκείας ἐκφωνήσεως. ᾿Απὸ γ΄ ᾠδῆς ἡ

ὑπακοὴ «Προλαβοῦσαι τὸν ὄρθρον» καὶ τὸ κοντάκιον τοῦ

Πάσχα «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ»· ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴ-

κου τοῦ μεγαλομάρτυρος, τὸ συναξάριον τῆς ἡμέρας [καὶ ἐκ

τῆς 23ης ᾿Απριλίου τὸ ὑπόμνημα τοῦ ἁγίου Γεωργίου]· εἶτα

«᾿Ανάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι» τρὶς χῦμα καὶ «᾿Ανα-

στὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» ἐπίσης τρὶς χῦμα. Εἶτα (ἀντὶ τῆς στιχολογίας

τῆς ᾠδῆς τῆς Θεοτόκου Τὴν τιμιωτέραν) ψάλλονται εἰς 4

μεγαλυνάρια τῆς ἑορτῆς ἡ θ΄ ᾠδὴ τοῦ κανόνος τοῦ Πάσχα ΜΑΪΟΣ 2013

17

καὶ εἰς τὸ προΰμνιον «῞Αγιε τοῦ Θεοῦ» δύο τροπάρια τῆς θ΄

ᾠδῆς τοῦ ἁγίου, Δόξα, τὸ γ΄, Καὶ νῦν, τὸ θεοτοκίον, εὐθὺς ὁ

εἱρμὸς «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου», «Χριστὸς

ἀνέστη» γ΄ καὶ «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» ἅπαξ, μικρὰ συναπτὴ

μετ᾿ ἐκφωνήσεως «῞Οτι σὲ αἰνοῦσιν».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ, τοῦ πάσχα «Σαρκὶ ὑπνώσας», τοῦ

ἁγίου «῎Εαρ ἡμῖν ἐξέλαμψε» καὶ αὖθις τὸ «Σαρκὶ ὑπνώσας».

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ, εἰς στίχους 8, στιχηρὰ ἀναστάσιμα 4,

τοῦ ἁγίου προσόμοια 4 «Δεῦτε τὴν πανέορτον» κ.λπ. –εἰς

στίχους τὰ δύο τελευταῖα «Δίκαιος ὡς φοίνιξ ἀνθήσει καὶ

ὡσεὶ κέδρος ἡ ἐν τῷ Λιβάνῳ πληθυνθήσεται», «Τοῖς ἁγίοις

τοῖς ἐν τῇ γῇ αὐτοῦ ἐθαυμάστωσεν ὁ Κύριος»–, καὶ εἰς τοὺς

στίχους αὐτῶν τὰ 4 στιχηρὰ «Πάσχα ἱερὸν» κ.λπ., Δόξα, τοῦ

ἁγίου «᾿Ανέτειλε τὸ ἔαρ», Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα»,

μετὰ τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη» γ΄.

Εἰς τὴν λειτουργίαν. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ τὸ «Χριστὸς ἀνέστη», τὸ ἀπολυτί-

κιον τοῦ ἁγίου «῾Ως τῶν αἰχμαλώτων», ἡ ὑπακοὴ «Προλα-

βοῦσαι τὸν ὄρθρον» καὶ τὸ ἀναστάσιμον κοντάκιον «Εἰ καὶ

ἐν τάφῳ». Ἀντὶ τρισαγίου, «῞Οσοι εἰς Χριστόν».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. Προκείμενον τῆς 23ης ᾿Απρ.· ᾿Απόστολος:

τοῦ ἁγίου, Σαβ. δ΄ ἑβδ. Πρξ., «Κατ᾿ ἐκεῖνον τὸ καιρὸν ἐπέβα-

λεν ὁ ῾Ηρῴδης» (Πρξ. ιβ΄ 1-11)· ἀλληλουιάριον τῆς Δευτέρας

τοῦ Πάσχα· Εὐαγγέλιον: τῆς ἡμέρας, «Θεὸν οὐδεὶς ἑώρακε

πώποτε» (᾿Ιω. α΄ 18-28).

Καθεξῆς ἡ θ. λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου. Εἰς τὸ

᾿Εξαιρέτως «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου».ΜΑΪΟΣ 2013

18

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Σῶμα Χριστοῦ» (εἰς δὲ τοὺς ἐπ᾿ ὀνόματι

τοῦ ἁγίου τιμωμένους ναοὺς «Εἰς μνημόσυνον»)· ἀντὶ τοῦ Εἴ-

δομεν «Χριστὸς ἀνέστη».

ΑΠΟΛΥΣΙΣ ἡ τοῦ Πάσχα διαλογικῶς, ὡς χθές.

7. † Τρίτη τῆς διακαινησίμου. Μνήμη τοῦ ἐν οὐρανῷ φα-

νέντος σημείου τοῦ τιμίου Σταυροῦ (351). ᾿Ακακίου μάρτυ-

ρος (†303). ῏Ηχος γ΄.

Σήμερον συμψάλλεται ἐκ μεταθέσεως καὶ ἡ ἀκολουθία τοῦ ἁγίου

᾿Αθανασίου ὡς μὴ ψαλεῖσα κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς μνήμης αὐτοῦ. Κατὰ

τὴν αὐτὴν περίπου διάταξιν ἀντὶ τῆς ἀκολουθίας τοῦ ἱεράρχου εἶναι

δυνατὸν νὰ συμψαλῇ ἡ ἀκολουθία τοπικῶς ἑορταζομένου ἁγίου (βλέπε

καὶ Τ.Μ.Ε. 23 ᾿Απρ. §§3-6, καὶ 25 ᾿Απρ. §§ 1-2 κατὰ περίπτωσιν).

῾Η θ΄ τοῦ Πάσχα, ὡς προεγράφη.

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. Τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» δεκάκις. Εἰς τὸ

«Κύριε, ἐκέκραξα», εἰς στίχους 8, ἀναστάσιμα 4 καὶ τοῦ

ἁγίου προσόμοια 3 «Διωγμοὺς ἐκαρτέρησας» κ.λπ. εἰς 4,

Δόξα, τοῦ ἁγίου «Χριστοῦ τὸν ἱεράρχην», Καὶ νῦν, «Πῶς μὴ

θαυμάσωμεν». Εἴσοδος μετὰ θυμιατοῦ, «Φῶς ἱλαρὸν» καὶ τὸ

μέγα προκείμενον «῾Ο Θεὸς ἡμῶν ἐν τῷ οὐρανῷ» ὡς ἐν τῷ

Πεντηκοσταρίῳ. Εἰς τὰ ἀπόστιχα τὸ ἀναστάσιμον στιχηρὸν

«῾Ο τῷ πάθει σου, Χριστὲ» καὶ τὰ «Πάσχα ἱερὸν» κ.λπ. εἰς

τοὺς στίχους αὐτῶν, Δόξα, τοῦ ἱεράρχου «Πάλιν ἡμῖν ὁ

χρυσορρόας», Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα» μετὰ τοῦ

«Χριστὸς ἀνέστη» ἅπαξ, τὸ ἀπολυτίκιον «Στῦλος γέγονας»

καὶ αὖθις «Χριστὸς ἀνέστη», καὶ ἡ ἀπόλυσις τοῦ Πάσχα

διαλογικῶς.

Μεσονυκτικὸν τοῦ Πάσχα.ΜΑΪΟΣ 2013

19

Εἰς τὸν ὄρθρον. Τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» δεκάκις, ἡ μεγ.

συναπτὴ καὶ ἡ ἐκφώνησις «῞Οτι πρέπει σοι». Κανόνες, ὁ τοῦ

Πάσχα μετὰ τῶν εἱρμῶν καὶ ὁ τοῦ ἁγίου ἀνὰ 4. Ἐν τῷ τέλει

ἑκάστης ᾠδῆς ὁ εἱρμὸς τοῦ κανόνος τοῦ Πάσχα, τὸ «Χριστὸς

ἀνέστη» γ΄, «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» ἅπαξ καὶ μικρὰ συναπτὴ

μετὰ τῆς οἰκείας ἐκφωνήσεως. ᾿Απὸ γ΄ ᾠδῆς ἡ ὑπακοὴ

«Προλαβοῦσαι τὸν ὄρθρον» καὶ τὸ κοντάκιον τοῦ Πάσχα

«Εἰ καὶ ἐν τάφῳ»· ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου τοῦ

ἱεράρχου, τὸ συναξάριον τῆς ἡμέρας (7ης Μαΐου) [καὶ ἐκ τῆς

2ας Μαΐου τὸ ὑπόμνημα τοῦ ἱεράρχου], «᾿Ανάστασιν

Χριστοῦ θεασάμενοι» (γ΄) καὶ «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» (γ΄).

Εἶτα (ἀντὶ τῆς στιχολογίας τῆς ᾠδῆς τῆς Θεοτόκου Τὴν

τιμιωτέραν) ψάλλεται ἡ θ΄ ᾠδὴ τοῦ Πάσχα [εἰς 4 καὶ ἡ τοῦ

ἁγίου εἰς 4], εἶτα δὲ ὁ εἱρμὸς «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου,

φωτίζου», «Χριστὸς ἀνέστη» (γ΄) καὶ «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς»

(ἅπαξ). ᾿Εξαποστειλάρια, τοῦ Πάσχα, τοῦ ἱεράρχου «᾿Αρχιε-

ρέων τὸ κλέος» καὶ αὖθις τοῦ Πάσχα. Εἰς τοὺς αἴνους, εἰς

στίχους 6, στιχηρὰ ἀναστάσιμα 3, τοῦ ἱεράρχου προσόμοια 3

«Τοῖς πυρίνοις σου δόγμασι» κ.λπ., καὶ εἰς τοὺς στίχους

αὐτῶν τὰ «Πάσχα ἱερόν», Δόξα, τοῦ ἁγίου «Τὸ μέγα κλέος»,

Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα» μετὰ τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη»

τρίς.

Εἰς τὴν λειτουργίαν. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

Μετὰ τὴν εἴσοδον, «Χριστὸς ἀνέστη», ἡ ὑπακοὴ «Προλαβοῦ-

σαι», τὸ ἀπολυτίκιον τοῦ ἱεράρχου «Στῦλος γέγονας» καὶ

κοντάκιον «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ»· ἀντὶ τρισαγίου «῞Οσοι εἰς

Χριστόν». ᾿Απόστολος: τοῦ ἁγίου, ᾿Ιαν. 18, «ΜνημονεύετεΜΑΪΟΣ 2013

20

τῶν ἡγουμένων ὑμῶν» (῾Εβρ. ιζ΄ 7-16)· Εὐαγγέλιον: Τρίτης

διακαινησίμου, «῾Ο Πέτρος ἀναστὰς ἔδραμε» (Λκ. κδ΄ 12-35),

καὶ καθεξῆς ἡ θ. λειτουργία, ὡς τῇ Κυριακῇ τοῦ Πάσχα.

Κοινωνικὸν «Σῶμα Χριστοῦ»· ἀντὶ τοῦ Εἴδομεν «Χριστὸς

ἀνέστη».

8. † Τετάρτη τῆς διακαινησίμου. † ᾿Ιωάννου τοῦ Θεο-

λόγου ἀποστόλου καὶ εὐαγγελιστοῦ, ᾿Αρσενίου ὁσίου τοῦ

μεγάλου (†449). ῏Ηχος δ΄.

῾Η θ΄ τοῦ Πάσχα, ὡς προεγράφη.

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. «Δόξα τῇ ἁγίᾳ καὶ ὁμοουσίῳ», τὸ

«Χριστὸς ἀνέστη» δεκάκις, ἡ μεγ. συναπτὴ καὶ ἡ ἐκφώνησις.

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ», εἰς στίχους 8, ἀναστάσιμα τοῦ

ἤχου 4, καὶ τοῦ εὐαγγελιστοῦ προσόμοια 3 «῾Ο θεατὴς τῶν

ἀρρήτων» κ.λπ., εἰς 4, Δόξα, τοῦ ἁγίου «Τὸν υἱὸν τῆς

βροντῆς», Καὶ νῦν, «῾Ο διὰ σὲ θεοπάτωρ».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», τὸ μέγα προκείμενον «Φωνῇ μου

πρὸς Κύριον ἐκέκραξα» ὡς ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ, καὶ τὰ

ἀποστολικὰ ἀναγνώσματα τοῦ Μηναίου (καθ᾿ ἃ ἡμεῖς ἱστά-

μεθα, ὁ δὲ διάκονος ἢ ὁ ἱερεὺς ἐκφωνεῖ· «Πρόσσχωμεν· σοφία·

πρόσσχωμεν»).

ΑΠΟΣΤΙΧΑ, τὸ ἀναστάσιμον στιχηρὸν τοῦ ἤχου «Κύριε,

ἀνελθὼν ἐν τῷ σταυρῷ» καὶ τὰ «Πάσχα ἱερὸν» εἰς τοὺς

στίχους αὐτῶν, Δόξα, τοῦ εὐαγγελιστοῦ «᾿Απόστολε Χρι-

στοῦ», Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα» μετὰ τοῦ «Χριστὸς

ἀνέστη» ἅπαξ, τὸ ἀπολυτίκιον «᾿Απόστολε Χριστῷ τῷ Θεῷ»

καὶ αὖθις «Χριστὸς ἀνέστη».ΜΑΪΟΣ 2013

21

ΑΠΟΛΥΣΙΣ τοῦ Πάσχα διαλογικῶς, ὡς τῇ ἑσπέρᾳ τῆς

Κυριακῆς τοῦ Πάσχα.

Μεσονυκτικὸν τοῦ Πάσχα.

Εἰς τὸν ὄρθρον. Τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» δεκάκις, ἡ μεγ.

συναπτὴ καὶ ἡ ἐκφώνησις «῞Οτι πρέπει σοι». Εὐθὺς τὸ «Ἐκ

νεότητός μου» καὶ ἡ λοιπὴ συνήθης τάξις τοῦ Εὐαγγελίου

τοῦ ὄρθρου, εἰς ἣν ἀναγινώσκεται Εὐαγγέλιον τοῦ ἀπο-

στόλου (ἑωθινὸν ια΄) ἀπὸ τῶν βημοθύρων, «᾿Εφανέρωσεν

ἑαυτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς» (᾿Ιω. κα΄ 14-25)· εἶτα «᾿Ανάστασιν Χριστοῦ

θεασάμενοι» ἅπαξ χῦμα, καὶ ἄνευ τοῦ ν΄ ψαλμοῦ (ὅστις κα-

ταλιμπάνεται) τὰ Δόξα, Καὶ νῦν, καὶ τὸ ἰδιόμελον, ὡς ἐν τῷ

Μηναίῳ. ῾Ο ἱερεὺς τὸ «Σῶσον, ὁ Θεός».

ΚΑΝΟΝΕΣ, ὁ τοῦ Πάσχα μετὰ τῶν εἱρμῶν καὶ ὁ τοῦ

εὐαγγελιστοῦ ἀνὰ 4. Ἐν τῷ τέλει ἑκάστης ᾠδῆς ὁ εἱρμὸς τοῦ

κανόνος τοῦ Πάσχα, τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» γ΄, «᾿Αναστὰς ὁ

᾿Ιησοῦς» ἅπαξ καὶ μικρὰ συναπτὴ μετὰ τῆς οἰκείας ἐκφωνή-

σεως. ᾿Απὸ γ΄ ᾠδῆς ἡ ὑπακοὴ «Προλαβοῦσαι τὸν ὄρθρον»

καὶ τὸ κοντάκιον τοῦ Πάσχα «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ»· ἀφ᾿ ϛ΄ τὸ

κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου τοῦ εὐαγγελιστοῦ καὶ τὸ

συναξάριον, «᾿Ανάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι» (γ΄) καὶ

«᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς» (γ΄). Εἶτα (ἀντὶ τῆς στιχολογίας τῆς

ᾠδῆς τῆς Θεοτόκου Τὴν τιμιωτέραν) ψάλλονται ἡ θ΄ ᾠδὴ τοῦ

Πάσχα καὶ ἡ θ΄ τοῦ ἁγίου ἀνὰ 4, ὁ εἱρμὸς «῾Ο ἄγγελος ἐβόα...

Φωτίζου, φωτίζου», «Χριστὸς ἀνέστη» (γ΄) καὶ «᾿Αναστὰς ὁ

᾿Ιησοῦς» (ἅπαξ).

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ, τοῦ Πάσχα «Σαρκὶ ὑπνώσας», τοῦ

ἁγίου «Θεολογῶν ἐβρόντησας», καὶ αὖθις τοῦ Πάσχα. ΜΑΪΟΣ 2013

22

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ, εἰς στίχους 8, ἀναστάσιμα τοῦ δ΄ ἤχου

4, προσόμοια τοῦ εὐαγγελιστοῦ 3 «Μάκαρ ᾿Ιωάννη πάνσο-

φε» κ.λπ. εἰς 4, εἰς στίχους τὰ δύο τελευταῖα α) «Εἰς πᾶσαν

τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος αὐτοῦ, καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς

οἰκουμένης τὰ ῥήματα αὐτοῦ», β) «Οἱ οὐρανοὶ διηγοῦνται

δόξαν Θεοῦ, ποίησιν δὲ χειρῶν αὐτοῦ ἀναγγέλλει τὸ στερέ-

ωμα», καὶ εἰς τοὺς στίχους αὐτῶν τὰ «Πάσχα ἱερόν», Δόξα,

τοῦ ἁγίου «Εὐαγγελιστὰ ᾿Ιωάννη», Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως

ἡμέρα» μετὰ τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη» τρίς.

Εἰς τὴν λειτουργίαν. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ «Χριστὸς ἀνέστη», ἡ ὑπακοὴ «Προ-

λαβοῦσαι», τὸ ἀπολυτίκιον «᾿Απόστολε, Χριστῷ τῷ Θεῷ»

καὶ κοντάκιον «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ»· ἀντὶ τρισαγίου «῞Οσοι εἰς

Χριστόν».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος: ἡμέρας, Τετάρτης διακαιν.,

«Εἶπε Πέτρος πρὸς τὸν λαόν» (Πρξ. β΄ 22-38)· Εὐαγγέλιον:

τοῦ εὐαγγελιστοῦ, Μαΐου 8, «Εἱστήκεισαν παρὰ τῷ σταυρῷ»

(᾿Ιω. ιθ΄ 25-28, κα΄ 24-25).

Καθεξῆς ἡ θ. λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου. Εἰς τὸ

᾿Εξαιρέτως «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Σῶμα Χριστοῦ» (εἰς δὲ τοὺς ἐπ᾿ ὀνόματι

τοῦ ἁγίου τιμωμένους ναοὺς «Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν»)· ἀντὶ τοῦ

Εἴδομεν τὸ φῶς τὸ «Χριστὸς ἀνέστη».

ΑΠΟΛΥΣΙΣ ἡ τοῦ Πάσχα διαλογικῶς.

9. † Πέμπτη τῆς διακαινησίμου. ᾿Ησαΐου προφήτου (η΄ αἰ.

π.Χ.), Χριστοφόρου μάρτυρος († 250). Νικολάου τοῦ ἐν

Βουνένοις. ῏Ηχος πλ. α΄.ΜΑΪΟΣ 2013

23

῾Η ἀκολουθία ὡς ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ· εἰς τὴν λειτουρ-

γίαν ᾿Απόστολος Πέμ. διακαιν., «Εἶπε Πέτρος πρὸς τὸν λα-

όν» (Πρξ. β΄ 38-43)· Εὐαγγέλιον ὁμοίως, «῎Ανθρωπός τις ἦν»

(᾿Ιω. γ΄ 1-15).

10. † Παρασκευὴ τῆς διακαινησίμου. «Τὰ ἐγκαίνια τοῦ

ναοῦ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς».

Σίμωνος ἀποστόλου τοῦ Ζηλωτοῦ. Λαυρεντίου ὁσίου τοῦ

Μεγαρέως. Ἦχος πλ. β΄.

᾿Αντὶ τῆς θ΄ ὥρας ἡ ἐναρκτήριος ἀκολουθία τοῦ Πάσχα.

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. Εἰς τὸ «Κύριε, ἐκέκραξα» (εἰς στίχους

10) ἀναστάσιμα «Νίκην ἔχων, Χριστὲ» κ.λπ. 6, τῆς Θεοτόκου

προσόμοια 3 εἰς 4 (δευτεροῦντες τὸ πρῶτον), Δόξα, «Τίς λαλή-

σει», Καὶ νῦν, «Τίς μὴ μακαρίσει σε». Εἴσοδος, «Φῶς ἱλαρόν»,

προκείμενον «᾿Αγαπήσω σε, Κύριε» μετὰ τῶν στίχων αὐτοῦ.

Εἰς τὰ ἀπόστιχα (ἄρχεται ὁ β΄ χορὸς) «Τὴν ἀνάστασίν σου,

Χριστὲ σωτήρ», εἶτα στίχος «Τὸ πρόσωπόν σου λιτανεύσου-

σιν οἱ πλούσιοι τοῦ λαοῦ» καὶ τὰ 3 προσόμοια τῆς Θεοτόκου*

(τὰ δύο τελευταῖα εἰς τοὺς στίχους αὐτῶν), Δόξα, «Σαλπίσω-



* Καταχωρίζομεν ὧδε τὸ γ΄ προσόμοιον ληφθὲν ἐκ χειρογράφων κωδί-

κων, καθόσον τὸ εἰς τὰ ἔντυπα Πεντηκοστάρια κατακεχωρισμένον εἶναι

ἐλλιπές (ὅρα Π. Β. Πάσχου, «Λειτουργικῶν κενῶν συμπλήρωσις»,

᾿Εκκλησία, ΝΗ΄, 1981, σελ. 408-410).

Χαίροις ἡ Ζωοδόχος Πηγή, ἡ ἀενάως ἀναβλύζουσα χάριτας, ἡ βρύσις

τῶν ἰαμάτων, ἡ πᾶσαν νόσων ἰσχύν, ἀσθενῆ καὶ φαύλην ἀπελέγχουσα·

τυφλῶν ἡ ἀνάβλεψις, καὶ λεπρῶν θεία κάθαρσις· σ θ έ ν ο ς ἀ ρ ρ ώ-

σ τ ω ν , π α ρ ε ι μ έ ν ω ν ἀ ν ό ρ θ ω σ ι ς, ἡ πηγάζουσα νοσημάτων πᾶν

φάρμακον, ἅπασι τοῖς προστρέχουσι πιστῶς τῷ τεμένει σου, μέγα

κοινὸν ἰατρεῖον, ἄμισθον ὄντως καὶ ἕτοιμον, Χριστοῦ μῆτερ Λόγου, τοῦ

πηγάζοντος τῷ κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος.ΜΑΪΟΣ 2013

24

μεν φιλέορτοι», Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα», μετὰ τοῦ

«Χριστὸς ἀνέστη» γ΄**. Ἀπόλυσις ἡ τοῦ Πάσχα διαλογικῶς.

Μεσονυκτικὸν ἡ ἐναρκτήριος ἀκολουθία τοῦ Πάσχα.

Εἰς τὸν ὄρθρον. Τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» (ι΄) καὶ τὰ εἰρηνικά.

Κανόνες, ὁ τοῦ Πάσχα μετὰ στίχου «Δόξα τῇ ἁγίᾳ ἀναστάσει

σου, Κύριε», καὶ ὁ τῆς Θεοτόκου μετὰ στίχου «῾Υπεραγία

Θεοτόκε»· εἰς τὸ τέλος ἑκάστης ᾠδῆς καταβασία ὁ εἱρμὸς αὐ-

τῆς, τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» (γ΄), «᾿Αναστὰς ὁ ᾿Ιησοῦς», μικρὰ

συναπτὴ καὶ ἡ οἰκεία ἐκφώνησις· μετὰ τὴν γ΄ ᾠδήν, τὸ κοντά-

κιον τοῦ Πάσχα χῦμα καὶ ψάλλεται τὸ μεσῴδιον κάθισμα τῆς

Θεοτόκου «Τὴν ἀέναον κρήνην»· μετὰ τὴν ϛ΄ ᾠδὴν τὸ κοντά-

κιον καὶ ὁ οἶκος τῆς Θεοτόκου, τὸ μηνολόγιον, τὸ ὑπόμνημα

τοῦ Πεντηκοσταρίου, «᾿Ανάστασιν Χριστοῦ» (γ΄), «᾿Αναστὰς

ὁ ᾿Ιησοῦς» (γ΄)· ἡ ζ΄ καὶ ἡ η΄ ᾠδὴ τῶν κανόνων· εἶτα ἡ θ΄ ᾠδὴ

τοῦ Πάσχα εἰς 4 μεγαλυνάρια (ἄνευ Δόξα, Καὶ νῦν) καὶ ἡ τῆς

Θεοτόκου μετὰ στίχου «῾Υπεραγία Θεοτόκε» (εἰς τὰ δύο τε-

λευταῖα Δόξα, Καὶ νῦν)· ἡ καταβασία «῾Ο ἄγγελος ἐβόα...

Φωτίζου, φωτίζου», «Χριστὸς ἀνέστη» γ΄ καὶ «᾿Αναστὰς ὁ

᾿Ιησοῦς» ἅπαξ, μικρὰ συναπτὴ μετ᾿ ἐκφωνήσεως «῞Οτι σὲ αἰ-

νοῦσιν».



** Παραθέτομεν τὸ γνωστότερον σήμερον καὶ εὐρέως χρησιμοποι-

ούμενον ἀπολυτίκιον τῆς Θεοτόκου Ζωοδόχου Πηγῆς. ῏Ηχος α΄.

῾Ο ναός σου, Θεοτόκε, ἀνεδείχθη παράδεισος, ὡς ποταμοὺς ἀειζώους

ἀναβλύζων ἰάματα· ᾧ προσερχόμενοι πιστῶς, ὡς Ζωοδόχου ἐκ Πηγῆς,

ῥῶσιν ἀντλοῦμεν, καὶ ζωὴν τὴν αἰώνιον· πρεσβεύεις γὰρ σὺ τῷ ἐκ σοῦ

τεχθέντι σωτῆρι Χριστῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.ΜΑΪΟΣ 2013

25

᾿Εξαποστειλάρια «Σαρκὶ ὑπνώσας» καὶ τὸ τῆς Θεοτόκου.

Εἰς τοὺς αἴνους ἀναστάσιμα 4, τῆς Θεοτόκου 4, καὶ τὰ «Πά-

σχα ἱερόν», Δόξα, Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα» μετὰ τοῦ

«Χριστὸς ἀνέστη» τρίς.

Εἰς τὴν λειτουργίαν. Τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» δεκάκις. Ἀντί-

φωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα. Μετὰ τὴν εἴσοδον «Χριστὸς

ἀνέστη», «Προλαβοῦσαι τὸν ὄρθρον», καὶ κοντάκια τὸ τῆς

Θεοτόκου «᾿Εξ ἀκενώτου σου» καὶ τὸ τοῦ Πάσχα «Εἰ καὶ ἐν

τάφῳ»· «῞Οσοι εἰς Χριστόν». ᾿Απόστολος τῆς ἡμέρας, «Πέ-

τρος καὶ ᾿Ιωάννης ἀνέβαινον» (Πρξ. γ΄ 1-8)· Εὐαγγέλιον ὁ-

μοίως, «῏Ηλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς Καπερναούμ» (᾿Ιω. β΄ 12-22). Εἰς

τὸ ᾿Εξαιρέτως «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου». [Εἰς τὰ

δίπτυχα, κατ᾿ ἀπαίτησιν τοῦ Τ.Μ.Ε., τὸ μεγαλυνάριον «῞Υ-

δωρ τὸ ζωήρυτον» (ζήτει εἰς τὸ Πεντηκοστάριον).] Κοινωνι-

κὸν «Σῶμα Χριστοῦ». Τὰ λοιπὰ ὡς ἐν τῇ διακαινησίμῳ ἑβδο-

μάδι.

11. † Σάββατον τῆς διακαινησίμου. ᾿Ανάμνησις τῶν

ἐγκαινίων τῆς Κων/πόλεως (402), Μωκίου ἱερομάρτυρος (γ΄

αἰ.). Κυρίλλου (†869) καὶ Μεθοδίου (†855) τῶν ἐκ Θεσσα-

λονίκης ἰσαποστόλων καὶ φωτιστῶν τῶν Σλαύων. ῏Ηχος πλ.

δ΄.

῾Η ἀκολουθία ψάλλεται ἀπαραλλάκτως ὡς ἔχει ἐν τῷ Πεν-

τηκοσταρίῳ. Εἰς τὴν λειτουργίαν ᾿Απόστολος: ἡμέρας, «Κρα-

τοῦντος τοῦ ἰαθέντος χωλοῦ» (Πρξ. γ΄ 11-16)· Εὐαγγέλιον:

ὁμοίως, «῏Ηλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ» (᾿Ιω. γ΄ 22-

33).ΜΑΪΟΣ 2013

26

12. † ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΣΧΑ (Β΄ ΑΠΟ ΤΟΥ

ΠΑΣΧΑ, ΤΟΥ ΘΩΜΑ). «Τὰ ἐγκαίνια τῆς (καθ᾿ ἑβδομάδα

ἀνακυκλουμένης) ἑορτῆς τῆς τοῦ Χριστοῦ ἀναστάσεως καὶ ἡ

τοῦ ἀποστόλου Θωμᾶ σωτήριος ὁμολογία». ᾿Επιφανίου

ἐπισκόπου Κωνσταντίας Κύπρου (†403), Γερμανοῦ Κωνσταν-

τινουπόλεως († 11 Μαΐου 740). Θεοδώρου ὁσίου τοῦ ἐν

Κυθήροις. ῾Εωθινὸν α΄.

Τῇ αὐτῇ Κυριακῇ· τῶν ἐκ Σαμοθράκης 5 νεομαρτύρων (†1835).

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. «Εὐλογητὸς ὁ Θεός», «Χριστὸς ἀνέ-

στη» τρίς (ἅπαξ ἐκ τοῦ βήματος καὶ ἀνὰ μίαν ὑπὸ τῶν χο-

ρῶν)· ὁ προοιμιακὸς ἄνευ τοῦ Δεῦτε προσκυνήσωμεν (ὡς καὶ

ἐφεξῆς μέχρι τῆς ἀποδόσεως τοῦ Πάσχα), τὰ εἰρηνικὰ καὶ τὸ

ψαλτήριον.

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ» τὰ 6 ἰδιόμελα τῆς ἑορτῆς, Δό-

ξα, Καὶ νῦν, «Τῶν θυρῶν κεκλεισμένων ἐπέστης, Χριστέ».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», «῾Ο Κύριος ἐβασίλευσεν».

ΑΠΟΣΤΙΧΑ τὰ 3 ἰδιόμελα τῆς ἑορτῆς, Δόξα, Καὶ νῦν, «Φι-

λάνθρωπε, μέγα καὶ ἀνείκαστον».

«Νῦν ἀπολύεις»· τρισάγιον (ὅ περ ἀπὸ σήμερον καὶ ἐφεξῆς

λέγεται ἐν πάσαις ταῖς ἀκολουθίαις, μόνον δ᾿ ἐν ἀρχῇ τῶν

ἀκολουθιῶν ἀντικαθίσταται ὑπὸ τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη», οὐχὶ

δὲ καὶ ἐν ἄλλοις σημείοις αὐτῶν) κ.λπ..

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ «᾿Εσφραγισμένου τοῦ μνήματος» (τρίς).

ΑΠΟΛΥΣΙΣ «῾Ο ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν Χριστός...»· ἀντὶ τοῦ

Δι᾿ εὐχῶν ὁ ἱερεὺς τὸ «Χριστὸς ἀνέστη».

Εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Μετὰ τὸν ν΄ ψαλμόν, ὁ τριαδικὸς

κανὼν τοῦ α΄ ἤχου «Μίαν τρισυπόστατον ἀρχήν», τὰ διὰ τὴν

λιτὴν στιχηρὰ τῆς ἑορτῆς, ὡς ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ, τὰ τρια-ΜΑΪΟΣ 2013

27

δικὰ «῎Αξιον ἐστί», τρισάγιον κ.λπ. καὶ ἀπολυτίκιον «᾿Ε-

σφραγισμένου τοῦ μνήματος».

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὸν ἑξάψαλμον, εἰς τὸ «Θεὸς Κύρι-

ος» τὸ ἀπολυτίκιον τῆς ἑορτῆς τρίς.

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ τὰ τῆς ἑορτῆς δὶς ἕκαστον (εὐλογητάρια δὲν

ψάλλονται χάριν τῆς δεσποτικῆς ἑορτῆς). Εὐθὺς οἱ ἀνα-

βαθμοὶ «᾿Εκ νεότητός μου»· προκείμενον «᾿Επαίνει, ᾿Ιερουσα-

λήμ, τὸν Κύριον» (τρίς).

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ. ῞Απασα ἡ τάξις τοῦ ἑωθινοῦ (α΄) Εὐαγγε-

λίου, τὸ ὁποῖον ἀναγινώσκεται ἐντὸς τοῦ ἱ. βήματος, ὡς ὅλα

τὰ ἑωθινά· ὁ ν΄ ψαλμὸς ψάλλεται, καὶ γίνεται ἡ συνήθης

προσκύνησις τοῦ Εὐαγγελίου.

ΚΑΝΩΝ ὁ τῆς ἑορτῆς μετὰ τῶν εἱρμῶν εἰς 6, «ἄνευ στίχων»·

μετὰ τὴν γ΄ ᾠδὴν ἡ ὑπακοὴ «῾Ως ἐν μέσῳ τῶν μαθητῶν σου»·

μετὰ τὴν ϛ΄ τὸ κοντάκιον καὶ ὁ οἶκος τῆς ἑορτῆς, τὸ μηνολό-

γιον, καὶ τὸ ὑπόμνημα τῆς ἑορτῆς.

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ οἱ εἱρμοὶ τοῦ κανόνος τοῦ Πάσχα «᾿Αναστά-

σεως ἡμέρα»· (ἀντὶ τοῦ Τὴν τιμιωτέραν) ψάλλεται ἡ θ΄ ᾠδὴ

τοῦ κανόνος τῆς σήμερον ἑορτῆς, ἤ τοι ὁ εἱρμὸς «Σὲ τὴν φαει-

νὴν λαμπάδα» καὶ τὰ ἐν συνεχείᾳ τροπάρια, ἐν τέλει δὲ

καταβασία ὁ εἱρμὸς «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ «῞Αγιος Κύριος», τῆς ἑορτῆς «᾿Εμῶν με-

λῶν χειρί σου» δίς, «Σήμερον ἔαρ μυρίζει» ἅπαξ.

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ τὰ 3 προσόμοια τῆς ἑορτῆς εἰς 4, Δόξα,

Καὶ νῦν, «Μεθ᾿ ἡμέρας ὀκτώ». Δοξολογία μεγάλη καὶ τὸ ἀπο-

λυτίκιον «᾿Εσφραγισμένου τοῦ μνήματος».

Εἰς τὴν λειτουργίαν. «Εὐλογημένη», «Χριστὸς ἀνέστη»

τρίς, καὶ τὰ εἰρηνικά. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα. ΜΑΪΟΣ 2013

28

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ (δὲν ψάλλεται πάλιν τὸ «Χριστὸς ἀν-

έστη» ἀλλ᾿ εὐθὺς τὸ) ἀπολυτίκιον «᾿Εσφραγισμένου τοῦ μνή-

ματος» καὶ κοντάκιον «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ». Τρισάγιον.

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος τῆς Κυριακῆς, «Διὰ τῶν χει-

ρῶν τῶν ἀποστόλων» (Πρξ. ε΄ 12-20)· Εὐαγγέλιον ὁμοίως, θ΄

ἑωθινόν, «Οὔσης ὀψίας» (᾿Ιω. κ΄ 19-31).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «Σὲ τὴν φαεινὴν λαμπάδα».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «᾿Επαίνει, ᾿Ιερουσαλήμ, τὸν Κύριον· αἴνει

τὸν Θεόν σου, Σιών· ἀλληλούια». Ἀντὶ τοῦ Εἴδομεν τὸ φῶς,

«Χριστὸς ἀνέστη» ἅπαξ· «Πληρωθήτω», «Εἴη τὸ ὄνομα Κυ-

ρίου». Ἀπόλυσις ὡς εἰς τὸν ἑσπερινόν.

Εἰδήσεις. 1. ᾿Απὸ σήμερον μέχρι τῆς Τρίτης τῆς ἑβδομάδος τοῦ τυ-

φλοῦ εἰς τὴν θ. λειτουργίαν, μετὰ τὸ «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία», ψάλλεται

τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» τρίς, ἅπαξ ἀπὸ τοῦ βήματος καὶ ἀνὰ μίαν ὑφ᾿

ἑκάστου τῶν χορῶν, καὶ εἶτα ἐκφωνοῦνται τὰ εἰρηνικά.

2. ᾿Απὸ αὔριον αἱ καθ᾿ ἡμέραν ἀκολουθίαι τελοῦνται κατὰ τὴν

διάταξιν τοῦ Πεντηκοσταρίου, συμψάλλονται δὲ καὶ αἱ ἀκολουθίαι τοῦ

Μηναίου, πλὴν Κυριακῆς καὶ ἑορτῆς τοῦ Πεντηκοσταρίου.

3. ᾿Απὸ αὔριον μέχρι τῆς Τρίτης τοῦ τυφλοῦ ἐν καθημερινῇ (ἐκτὸς

δηλονότι Κυριακῆς ἢ ἑορτῆς τοῦ Πεντηκοσταρίου), ἐὰν τύχῃ ἑορταζόμε-

νος ἅγιος, μετὰ τὰ δοξαστικὰ τοῦ Μηναίου, Καὶ νῦν ψάλλονται τὰ ἐν

τῷ Πεντηκοσταρίῳ ἑόρτια ἰδιόμελα τῆς σειρᾶς, καὶ οὐχὶ τὸ «Ἀναστά-

σεως ἡμέρα», καθὼς καὶ τὰ ἀπολυτίκια, τὰ ἐξαποστειλάρια καὶ τὰ κον-

τάκια τῆς προλαβούσης Κυριακῆς ἢ ἑορτῆς, καὶ οὐχὶ τὰ τοῦ Πάσχα

(Τ.Μ.Ε., Προθεωρία §33· καὶ 23 ᾿Απριλίου, ὑποσημ. 4).

4. Εἰς τὸν ὄρθρον τῶν καθημερινῶν μέχρι τῆς ἀποδόσεως τοῦ Πάσχα,

μετὰ τὰ καθίσματα (ἢ μετὰ τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ ὄρθρου, εἰ ἔστι), λέγεται

τὸ «᾿Ανάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι» καὶ εἶτα ὁ ν΄ ψαλμός. Τῶν κανό-

νων τοῦ Μηναίου προτάσσεται ὁ κανὼν τῆς προλαβούσης Κυριακῆς ἢ ΜΑΪΟΣ 2013

29

ἑορτῆς, καὶ οὐχὶ ὁ κανὼν τοῦ Πάσχα (ἀπὸ αὔριον ἕως τοῦ Σαββάτου

προτάσσεται ὁ κανὼν τοῦ Θωμᾶ)· στιχολογοῦμεν δὲ καὶ «Τὴν τιμιω-

τέραν». ᾿Εὰν προβλέπωνται καταβασίαι, ψάλλονται οἱ εἱρμοὶ «᾿Αναστά-

σεως ἡμέρα», πλὴν τῆς περιόδου τῆς Μεσοπεντηκοστῆς καὶ πλὴν Κυρια-

κῆς Δευτέρας καὶ Τρίτης τοῦ τυφλοῦ.

5. ᾿Απὸ αὔριον εἰς τὰς λειτουργίας τῶν καθημερινῶν μετὰ τὸ «᾿Εξαι-

ρέτως» ἐπανέρχεται ψαλλόμενον τὸ «Ἄξιον ἐστίν», ἐκτὸς ἂν ὁρίζῃ ἄλ-

λως τὸ Τυπικόν. (Μέχρι τοῦ ἑπομένου Σαββάτου κοντάκιον τῆς λειτουρ-

γίας ψάλλεται τὸ τοῦ Θωμᾶ «Τῇ φιλοπράγμονι δεξιᾷ»).

13. Δευτέρα. Γλυκερίας μάρτυρος (†177). Σεργίου ὁμο-

λογητοῦ, Παυσικάκου ἐπισκόπου Συνάδων (ϛ΄ αἰ.).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Δευτ. β΄ ἑβδ. Πράξεων (Πρξ. γ΄ 19-26)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Δευτ. β΄ ἑβδ. ᾿Ιωάννου (᾿Ιω. β΄ 1-11).

14. Τρίτη. ᾿Ισιδώρου μάρτυρος τοῦ ἐν Χίῳ (†251).

Θεράποντος ἱερομάρτυρος, Λεοντίου ἀρχιεπισκόπου ᾿Ιεροσο-

λύμων (912-929).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Τρ. β΄ ἑβδ. Πράξεων (Πρξ. δ΄ 1-10)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Τρ. β΄ ἑβδ. ᾿Ιωάννου (᾿Ιω. γ΄ 16-21).

15. Τετάρτη. Παχωμίου ὁσίου τοῦ μεγάλου (†358). ᾿Αχιλ-

λείου ἀρχιεπισκόπου Λαρίσης (δ΄ αἰ.).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Τετ. β΄ ἑβδ. Πράξεων (Πρξ. δ΄ 13-22)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Τετ. β΄ ἑβδ. ᾿Ιωάννου (᾿Ιω. ε΄ 17-24).

16. Πέμπτη. Θεοδώρου ὁσίου τοῦ ἡγιασμένου (†368).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Πέμ. β΄ ἑβδ. Πράξεων (Πρξ. δ΄ 23-31)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Πέμ. β΄ ἑβδ. ᾿Ιωάννου (᾿Ιω. ε΄ 24-30).ΜΑΪΟΣ 2013

30

17. Παρασκευή. ᾿Ανδρονίκου καὶ ᾿Ιουνίας τῶν ἀποστόλων

(α΄ αἰ.). ᾿Αθανασίου ἀρχιεπ. Χριστιανουπόλεως Τριφυλίας

(†1735), Νικολάου νεομ. τοῦ ἐκ Μετσόβου (†1617).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Παρ. β΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. ε΄ 1-11)· Εὐ-

αγγέλιον: ὁμοίως, ἡμέρας, Παρ. β΄ ἑβδ. ᾿Ιωάν. (᾿Ιω. ε΄ 30-ϛ΄ 2).

18. Σάββατον. «᾿Απόδοσις τῆς ἑορτῆς τοῦ Θωμᾶ». Πέτρου,

Διονυσίου, ᾿Ανδρέου, Παύλου, Χριστίνης, ῾Ηρακλείου,

Παυλίνου καὶ Βενεδίμου τῶν μαρτύρων (γ΄ αἰ.).

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκιον «᾿Εσφραγισμένου τοῦ μνήματος»·

κοντάκιον «Τῇ φιλοπράγμονι δεξιᾷ».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. Εἰς τὸ «Κύριε, ἐκέκραξα» ἰδιόμελα τῆς

ἑορτῆς 3 «Τῶν θυρῶν κεκλεισμένων» κ.λπ., καὶ τοῦ Μηναίου

3, Δόξα, «Τῶν θυρῶν κεκλεισμένων», Καὶ νῦν, «Τὴν παγκό-

σμιον δόξαν». Εἴσοδος, «Φῶς ἱλαρόν», προκείμενον «῾Ο Θε-

ός, ἀντιλήπτωρ μου εἶ». Ἀπόστιχα τὰ 4 ἀναστάσιμα ὡς ἐν

τῷ Πεντηκοσταρίῳ μετὰ τοῦ Δόξα, Καὶ νῦν αὐτῶν. Ἀπολυ-

τίκιον «᾿Εσφραγισμένου τοῦ μνήματος» (τρίς).

Εἰς τὸν ὄρθρον. Εἰς τὸ «Θεὸς Κύριος» τὸ ἀπολυτίκιον τῆς

ἑορτῆς (τρίς)· καθίσματα ὡς ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ· «᾿Ανάστα-

σιν Χριστοῦ», ὁ ν΄ ψαλμὸς χῦμα. Κανόνες, ὁ τῆς ἑορτῆς μετὰ

τῶν εἱρμῶν αὐτοῦ καὶ ὁ τοῦ Μηναίου· ἀπὸ γ΄ ᾠδῆς τὸ μεσῴ-

διον κάθισμα τοῦ Μηναίου, Δόξα, Καὶ νῦν, τῆς ἑορτῆς «᾿Ιδών

μου τὴν πλευράν» (ὅρα Κυρ. Θωμᾶ πρωί)· ἀφ᾿ ϛ΄ (διὰ τὴν

ἀπόδοσιν τῆς ἑορτῆς) τὸ κοντάκιον μετὰ τοῦ οἴκου τῆς ἑορ-

τῆς καὶ τὸ συναξάριον τῆς ἡμέρας. Καταβασίαι, οἱ εἱρμοὶ

«᾿Αναστάσεως ἡμέρα»· (ἀντὶ τοῦ Τὴν τιμιωτέραν) ἡ θ΄ ᾠδὴ

τοῦ κανόνος τῆς ἑορτῆς, ἤ τοι ὁ εἱρμὸς «Σὲ τὴν φαεινὴν λαμ-ΜΑΪΟΣ 2013

31

πάδα» καὶ τὰ ἐν συνεχείᾳ τροπάρια, καὶ ἐν τέλει ὁ εἱρμὸς

«[῾Ο ἄγγελος ἐβόα...] Φωτίζου, φωτίζου». Ἐξαποστειλάρια,

τὰ δύο τῆς ἑορτῆς ἀνὰ μίαν. Εἰς τοὺς αἴνους, εἰς στίχους 6,

ἀναστάσιμα 3 καὶ στιχηρὰ προσόμοια τῆς ἑορτῆς 3 (ἃ ζήτει

εἰς τὸν στίχον τῶν αἴνων) «Μετὰ τὴν ἐκ τάφου σου» κ.λπ.,

Δόξα, Καὶ νῦν, «Μεθ᾿ ἡμέρας ὀκτώ», δοξολογία μεγάλη, «᾿Ε-

σφραγισμένου τοῦ μνήματος».

Εἰς τὴν λειτουργίαν. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

Μετὰ τὴν εἴσοδον, ἀπολυτίκιον «᾿Εσφραγισμένου τοῦ μνήμα-

τος» καὶ κοντάκιον «Τῇ φιλοπράγμονι δεξιᾷ». ᾿Απόστολος

τῆς ἡμέρας, Σαβ. β΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. ε΄ 21-32)· Εὐαγγέλιον

ὁμοίως, Σαβ. β΄ ἑβδ. ᾿Ιω. (᾿Ιω. ϛ΄ 14-27). Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως ὁ

εἱρμὸς τῆς θ΄ ᾠδῆς τῆς ἑορτῆς «Σὲ τὴν φαεινὴν λαμπάδα».

Κοινωνικὸν «᾿Επαίνει, ᾿Ιερουσαλήμ, τὸν Κύριον, αἴνει τὸν

Θεόν σου, Σιών· ἀλληλούια»· ἀντὶ τοῦ Εἴδομεν... «Χριστὸς ἀ-

νέστη».

19. † ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ. «Τῶν ἁγίων μυ-

ροφόρων γυναικῶν, ἔτι δὲ ᾿Ιωσὴφ τοῦ ἐξ ᾿Αριμαθαίας καὶ

τοῦ νυκτερινοῦ μαθητοῦ Νικοδήμου». Πατρικίου ἱερομάρτυ-

ρος ἐπισκ. Προύσης καὶ τῶν σὺν αὐτῷ ᾿Ακακίου, Μενάνδρου

καὶ Πολυαίνου μαρτύρων (β΄ αἰ.). Τῶν 13 ὁσιομαρτύρων

μοναχῶν τῆς μονῆς Παναγίας Καντάρας Κύπρου τῶν καέν-

των ἐν Λευκωσίᾳ ὑπὸ τῶν Φράγγων λατινοδόξων († 1231).

῏Ηχος β΄, ἑωθινὸν δ΄ (τυπικὸν Πεντηκοσταρίου §§16-18).

Τῇ αὐτῇ Κυριακῇ: α΄) πάντων τῶν ἐν Θεσσαλονίκῃ διαλαμψάντων

ἁγίων· β΄) Δημητρίου νεομάρτυρος ἐκ Χώρας Τριφυλίας (14 ᾿Απριλίου)·

γ΄) ᾿Ηλία νεομάρτυρος τοῦ ᾿Αρδούνη (†1685)· δ΄) Σεραφεὶμ ἱερομάρτυρος

ἐπισκόπου Φαναρίου καὶ Νεοχωρίου (4 Δεκεμβρίου), ἐν Καρδίτσῃ· ε΄) ΜΑΪΟΣ 2013

32

τῶν παμμεγίστων Ταξιαρχῶν ἐν Μανδαμάδῳ Μηθύμνης ἐπὶ τοῖς ἐγκαι-

νίοις τοῦ ἱ. ναοῦ τοῦ προσκυνήματος.

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκιον «᾿Εσφραγισμένου τοῦ μνήματος»·

κοντάκιον «Τῇ φιλοπράγμονι».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. «Εὐλογητὸς ὁ Θεός», «Χριστὸς ἀνέστη»

τρίς, ὁ προοιμιακὸς (ἄνευ τοῦ Δεῦτε προσκυνήσωμεν) καὶ τὸ

Ψαλτήριον.

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ», τὰ ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ 7 ἀ-

ναστάσιμα στιχηρὰ καὶ τὰ 3 ἰδιόμελα τῶν μυροφόρων, Δόξα,

«Αἱ μυροφόροι γυναῖκες», Καὶ νῦν, «Παρῆλθεν ἡ σκιά».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», τὸ προκείμενον τῆς ἡμέρας.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ τὸ ἀναστάσιμον «῾Η ἀνάστασίς σου, Χριστὲ

σωτὴρ» καὶ τὰ «Πάσχα ἱερόν», Δόξα, Καὶ νῦν, «Σὲ τὸν ἀνα-

βαλλόμενον».

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ «῞Οτε κατῆλθες»,* Δόξα, «῾Ο εὐσχήμων

᾿Ιωσήφ», Καὶ νῦν, «Ταῖς μυροφόροις».

Εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Μετὰ τὸν ν΄ ψαλμόν, ὁ τριαδικὸς

κανὼν τοῦ ἤχου, τὰ διὰ τὴν λιτὴν ἰδιόμελα ὡς ἐν τῷ Πεντη-

κοσταρίῳ, τὰ τριαδικὰ «῎Αξιον ἐστί», τρισάγιον κ.λπ., «῾Ο

εὐσχήμων ᾿Ιωσήφ».



* Ἀπολυτίκιον τοῦ σήμερον συνεορταζομένου ἁγίου Νικοδήμου,

ψαλλόμενον, εἰ δόξοι τῷ προεστῶτι, μετὰ τὸ ἀναστάσιμον ἀπολυτίκιον.

῏Ηχος δ΄. Κανόνα πίστεως.

Χριστὸν τὸν Κύριον ἐν νυκτὶ ἐπεσκέψατο· ἀναγέννησιν ἄνωθεν ἐκδι-

δαχθεὶς ἐμαθήτευσεν, ὡς κεκρυμμένος ἀπόστολος· εὐθαρσῶς διεφώνει

πρὸς φαρισαίους καὶ γραμματεῖς, τὸν σωτῆρα διώκοντας· ὃν νεκρὸν

καθεῖλεν ἐκ τοῦ σταυροῦ, μύρα τῇ ταφῇ ἐνεγκών, Νικόδημος ὁ ἔνθερμος.ΜΑΪΟΣ 2013

33

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὸν ἑξάψαλμον, εἰς τὸ «Θεὸς Κύ-

ριος» τὰ ἐν τῷ ἑσπερινῷ ἀπολυτίκια. [Τὸ Ψαλτήριον καὶ ὁ

῎Αμωμος.]

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ ὡς ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ, καὶ τὰ εὐλογητά-

ρια. Ἡ ὑπακοή, οἱ ἀναβαθμοὶ καὶ τὸ προκείμενον τοῦ ἤχου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ἑωθινὸν (δ΄) μετὰ πάσης τῆς τάξεως αὐτοῦ.

ΚΑΝΩΝ ὁ τοῦ Πάσχα μετὰ τῶν εἱρμῶν καὶ τῶν δύο θεοτο-

κίων, καταλιμπανομένου τοῦ κανόνος τῶν μυροφόρων· μετὰ

τὴν γ΄ ᾠδὴν τὰ δύο μεσῴδια καθίσματα τῶν μυροφόρων· με-

τὰ τὴν ϛ΄ τὸ κοντάκιον καὶ ὁ οἶκος τῶν μυροφόρων, τὸ μηνο-

λόγιον καὶ τὸ ὑπόμνημα τῆς Κυριακῆς.

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ τοῦ Πάσχα· ἀντὶ τῆς στιχολογίας τῆς ᾠδῆς

τῆς Θεοτόκου, ἡ θ΄ ᾠδὴ τοῦ Πάσχα μετὰ τῶν δύο θεοτοκίων

καὶ τῶν μεγαλυναρίων ψαλλομένων ὡς ἑξῆς·

Μεγάλυνον, ψυχή μου, τὸν ἐθελουσίως παθόντα καὶ τα-

φέντα καὶ ἐξαναστάντα τριήμερον ἐκ τάφου. «Φωτίζου, φω-

τίζου...»

Μεγάλυνον, ψυχή μου, τὸν ἐξαναστάντα τριήμερον ἐκ τά-

φου Χριστὸν τὸν ζωοδότην. «Φωτίζου, φωτίζου...»

Χριστὸς τὸ καινὸν Πάσχα, τὸ ζωόθυτον θῦμα, ἀμνὸς Θε-

οῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν κόσμου. «῍Ω θείας, ὢ φίλης...»

Σήμερον πᾶσα κτίσις ἀγάλλεται καὶ χαίρει, ὅτι Χριστὸς

ἀνέστη καὶ ᾅδης ἐσκυλεύθη. «῍Ω Πάσχα τὸ μέγα...»

Δόξα. Μεγάλυνον, ψυχή μου, τῆς τρισυποστάτου καὶ ἀδι-

αιρέτου θεότητος τὸ κράτος. «Συμφώνως, παρθένε...»

Καὶ νῦν. Χαῖρε, παρθένε, χαῖρε, χαῖρε, εὐλογημένη, χαῖ-

ρε, δεδοξασμένη, σὸς γὰρ υἱὸς ἀνέστη τριήμερος ἐκ τάφου.

«Εὐφραίνου, ἀγάλλου...»ΜΑΪΟΣ 2013

34

Εἶτα «῾Ο ἄγγελος ἐβόα τῇ κεχαριτωμένῃ, ἁγνὴ παρθένε,

χαῖρε καὶ πάλιν ἐρῶ, χαῖρε, ὁ σὸς υἱὸς ἀνέστη τριήμερος ἐκ

τάφου. Φωτίζου, φωτίζου».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ, «῞Αγιος Κύριος», τοῦ πάσχα «Σαρκὶ

ὑπνώσας» (ἅπαξ) καὶ τῶν μυροφόρων «Γυναῖκες, ἀκουτί-

σθητε» (ἅπαξ).

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ ἀναστάσιμα 4 καὶ τὰ 4 στιχηρὰ «Πάσχα

ἱερὸν» κ.λπ. μετὰ τῶν στίχων αὐτῶν, Δόξα, τὸ β΄ ἑωθινὸν

«Μετὰ μύρων», Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα» μετὰ τοῦ

«Χριστὸς ἀνέστη» ἅπαξ. Δοξολογία μεγάλη, «Σήμερον σω-

τηρία».

Εἰς τὴν λειτουργίαν. «Εὐλογημένη», «Χριστὸς ἀνέστη»

τρίς. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ (δὲν ψάλλεται πάλιν τὸ «Χριστὸς

ἀνέστη» ἀλλ᾿ εὐθὺς τὰ) ἀπολυτίκια «῞Οτε κατῆλθες», «῾Ο εὐ-

σχήμων ᾿Ιωσήφ», «Ταῖς μυροφόροις» καὶ τοῦ ναοῦ, κοντάκι-

ον «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος: Κυρ. γ΄ Πράξ., «Πληθυνόν-

των τῶν μαθητῶν» (Πρξ. ϛ΄ 1-7)· Εὐαγγέλιον: τῶν μυροφό-

ρων, «᾿Ελθὼν ᾿Ιωσὴφ ὁ ἀπὸ ᾿Αριμαθαίας» (Μρ. ιε΄ 43-ιϛ΄ 8).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Σῶμα Χριστοῦ»· ἀντὶ τοῦ Εἴδομεν τὸ φῶς

«Χριστὸς ἀνέστη» ἅπαξ.

Εἰδήσεις. 1. Αἱ καθημεριναὶ ἀκολουθίαι διεξάγονται κατὰ τὴν διά-

ταξιν τοῦ Πεντηκοσταρίου. Εἴς τε τὸν ἑσπερινὸν καὶ τὸ «Θεὸς Κύριος»

τὰ 3 ἀπολυτίκια τῆς ἑορτῆς ψάλλονται ὡς ἑξῆς· «῾Ο εὐσχήμων», «῞Οτε

κατῆλθες», «Ταῖς μυροφόροις» (Δόξα, Καὶ νῦν, εἰς τὰ δύο τελευταῖα), ΜΑΪΟΣ 2013

35

ἀλλ᾿ εἰς τὸ τέλος τοῦ μεσονυκτικοῦ καὶ τοῦ ὄρθρου μόνον τὸ «Ταῖς μυρο-

φόροις».

2. Ἕως τοῦ Σαββάτου τῶν μυροφόρων τῶν κανόνων τοῦ Μηναίου

προτάσσεται ὁ κανὼν τῶν μυροφόρων «Τὴν Μωσέως ᾠδήν» (μετὰ στί-

χου εἰς τὰ τροπάρια «Δόξα σοι, ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι»)· ἐνῷ εἰς τὴν

λειτουργίαν ψάλλεται ἐπισφραγιστικὸν κοντάκιον τὸ ἑξῆς· ἦχος β΄·

«Τὸ χαῖρε ταῖς μυροφόροις φθεγξάμενος, τὸν θρῆνον τῆς προμήτορος

Εὔας κατέπαυσας, τῇ ἀναστάσει σου Χριστὲ ὁ Θεός· τοῖς ἀποστόλοις δὲ

τοῖς σοῖς κηρύττειν ἐπέταξας· ὁ σωτὴρ ἐξανέστη τοῦ μνήματος».

20. Δευτέρα. Θαλλελαίου μάρτυρος (†284). Λυδίας τῆς Φι-

λιππησίας (α΄ αἰ.)· Νικήτα, ᾿Ιωάννου καὶ ᾿Ιωσὴφ ὁσίων, ἱδρυ-

τῶν τῆς Νέας Μονῆς Χίου (ια΄ αἰ.).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Δευτ. γ΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. ϛ΄ 8-ζ΄ 5, 47-

60)· Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Δευτ. γ΄ ἑβδ. ᾿Ιωάν. (᾿Ιω. δ΄ 46-54).

21. Τρίτη. † Κωνσταντίνου (†337) καὶ ῾Ελένης (†327) τῶν

θεοστέπτων βασιλέων καὶ ἰσαποστόλων.

῾Η ἀκολουθία ὡς ἐν τῷ Μηναίῳ μετὰ τῶν μεθεόρτων τῆς προλαβού-

σης Κυριακῆς (T.M.E. 21 Μαΐου, περίπτ. γ΄ §6). Τὰ ἰδιόμελα τῆς ἑορτῆς

τῶν μυροφόρων βλέπε ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ τῇ Δευτέρᾳ ἑσπέρας καὶ τῇ

ἑπομένῃ Τρίτῃ πρωί.

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκια «῾Ο εὐσχήμων», Δόξα, «῞Οτε κα-

τῆλθες»· κοντάκιον «Τὸ χαῖρε ταῖς μυροφόροις».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. Ὁ προοιμιακὸς καὶ τὸ «Μακάριος

ἀνήρ».

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ», προσόμοια τοῦ Μηναίου 3 εἰς

6 (ἅπαντα ἐκ δευτέρου), Δόξα, «Πλουσίων δωρεῶν», Καὶ

νῦν, τὸ ἰδιόμελον τῆς σειρᾶς τῆς ἑορτῆς «Αἱ μυροφόροι ὄρ-

θριαι γενόμεναι».ΜΑΪΟΣ 2013

36

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», τὸ προκείμενον τῆς ἡμέρας καὶ

τὰ ἀναγνώσματα τοῦ Μηναίου.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ τὰ 3 προσόμοια τοῦ Μηναίου «Πρῶτος βασι-

λεὺς» κ.λπ., Δόξα, «Σέλας φαεινότατον», Καὶ νῦν, τὸ τῆς σει-

ρᾶς τῆς ἑορτῆς «Τί τὰ μύρα τοῖς δάκρυσιν».

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ «῾Ο εὐσχήμων ᾿Ιωσήφ», «῞Οτε κατῆλθες»,

Δόξα, «Τοῦ σταυροῦ σου τὸν τύπον», Καὶ νῦν, «Ταῖς μυ-

ροφόροις».

Εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Μετὰ τὸν ν΄ ψαλμόν, τὰ διὰ τὴν

λιτὴν στιχηρὰ τοῦ Μηναίου μετὰ τοῦ Δόξα αὐτῶν, Καὶ νῦν,

τῆς ἑορτῆς «Μετὰ φόβου ἦλθον αἱ γυναῖκες» (Τρίτῃ τῶν

μυροφόρων πρωί, εἰς τὸν στίχον τῶν αἴνων), τρισάγιον κ.λπ.

καὶ ἀπολυτίκιον «Ταῖς μυροφόροις».

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὸν ἑξάψαλμον, εἰς τὸ «Θεὸς Κύ-

ριος» τὰ ἐν τῷ ἑσπερινῷ ἀπολυτίκια ὡς προεγράφησαν. [Τὸ

Ψαλτήριον καὶ ὁ πολυέλεος.]

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ εἰς τὴν α΄ στιχολογίαν τὸ τοῦ Μηναίου «Νέ-

ος γέγονας Δαυίδ», Δόξα, Καὶ νῦν, τῆς ἑορτῆς «Αἱ μυροφό-

ροι ὄρθριαι γενόμεναι» (Τρίτῃ πρωί, εἰς τὰ καθίσματα). Eἰς

τὴν β΄ στιχολογίαν τὸ τοῦ Μηναίου «῾Ελκόμενος ἐπὶ σταυ-

ροῦ», Δόξα, Καὶ νῦν, τὸ κάτωθι τῆς ἑορτῆς·

Ἦχος β΄. Εὐσπλαγχνίας ὑπάρχουσα.

Πρὸς τὸ μνῆμά σου, σῶτερ,

׀ αἱ σεπταὶ μυροφόροι

ἐλθοῦσαι ׀ τὸν δεσπότην ἀλείψασθαι μύροις ׀ ὡς βροτόν σε

κατηπείγοντο·

׀ ἄγγελος δὲ αὐταῖς χαρὰν ἐμήνυσεν·

ἀνέστη ׀ΜΑΪΟΣ 2013

37

ὁ Κύριος,

׀ δι᾿ ὃ κηρύξατε ἀποστόλοις

׀ τὴν ἐκ τάφου ὄντως

φρικτὴν τούτου ἐξανάστασιν.

Τὸ διὰ τὸν πολυέλεον κάθισμα τοῦ Μηναίου «῾Η εὔσημος

μνήμη σου», Δόξα, Καὶ νῦν, τὸ κάτωθι τῆς ἑορτῆς·

Ἦχος β΄. Τὰ ἄνω ζητῶν.

Τὰ μύρα, σωτήρ, γυναῖκες προσκομίζουσαι

׀

ἐζήτουν

σπουδῇ μυρίσαι σε, φιλάνθρωπε,

׀

ἐκ τοῦ τάφου δὲ ἄγγελος

πρὸς αὐτὰς ἐβόα·

׀

᾿Εγήγερται ὁ ζωοδότης καὶ Κύριος

׀

πατήσας τὸν ᾅδην καὶ τὸν θάνατον.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ὄρθρου –μετὰ τῆς ἐν τῷ Μηναίῳ τάξεως

αὐτοῦ– τὸ τῆς λειτουργίας τῆς 13ης Νοεμ., «᾿Εγώ εἰμι ἡ θύρα»

(᾿Ιω. ι΄ 9-16). Εἶτα «᾿Ανάστασιν Χριστοῦ», ὁ ν΄ ψαλμὸς χῦμα,

καὶ τὰ λοιπὰ τοῦ Μηναίου.

ΚΑΝΟΝΕΣ, ὁ τῶν μυροφόρων «᾿Εσταυρώθης σαρκὶ» μετὰ

τῶν εἱρμῶν καὶ ὁ τοῦ Μηναίου ἀνὰ 4· ἀπὸ γ΄ ᾠδῆς τὸ

κοντάκιον τῆς ἑορτῆς «Τὸ χαῖρε ταῖς μυροφόροις», εἶτα τὸ

μεσῴδιον κάθισμα τοῦ Μηναίου «Τὰς αἰσθήσεις ἐκτείνας»,

Δόξα, Καὶ νῦν, τὸ ἑξῆς τῆς ἑορτῆς·

Ἦχος β΄. Αὐτόμελον.

Τῶν μαθητῶν σου ὁ χορὸς

׀ σὺν μυροφόροις γυναιξὶν

ἀγάλλεται συμφώνως·

׀ κοινὴν γὰρ ἑορτὴν σὺν αὐταῖς ἑορτά-

ζουσιν

׀

εἰς δόξαν καὶ τιμὴν τῆς σῆς ἀναστάσεως·

׀ καὶ δι’

αὐτῶν βοῶμέν σοι· φιλάνθρωπε, Κύριε,

׀

τῷ λαῷ σου παρά-

σχου τὸ μέγα ἔλεος.

᾿Αφ᾿ ϛ΄ ᾠδῆς τὸ κοντάκιον καὶ ὁ οἶκος τοῦ Μηναίου καὶ τὸ

συναξάριον.ΜΑΪΟΣ 2013

38

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ οἱ εἱρμοὶ «᾿Αναστάσεως ἡμέρα»· «Τὴν τιμιω-

τέραν», «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ, τὸ τοῦ Μηναίου «Οὐκ ἐξ ἀνθρώπων εἴ-

ληφε» καὶ τὸ τῆς ἑορτῆς (Κυριακῆς μυροφόρων) «Γυναῖκες

ἀκουτίσθητε».

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ τὰ 4 προσόμοια τοῦ Μηναίου «Χαίροις,

Κωνσταντῖνε πάνσοφε» κ.λπ., Δόξα, «῾Ο τῶν ἀνάκτων ἄ-

ναξ», Καὶ νῦν, τῆς ἑορτῆς, ἦχ. β΄, «Αἱ μυροφόροι γυναῖκες,

ὄρθρου βαθέος» (Τρίτῃ πρωί, εἰς τοὺς αἴνους). Δοξολογία

μεγάλη, τὸ ἀπολυτίκιον [«Τοῦ σταυροῦ σου τὸν τύπον»

Δόξα, Καὶ νῦν] «Ταῖς μυροφόροις γυναιξίν».

Εἰς τὴν λειτουργίαν. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ ἀπολυτίκια «῾Ο εὐσχήμων», «῞Οτε

κατῆλθες», «Ταῖς μυροφόροις», «Τοῦ σταυροῦ σου τὸν

τύπον» καὶ τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «Τὸ χαῖρε ταῖς μυροφό-

ροις».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. Προκείμενον καὶ ἀλληλουιάριον τῆς

21ης Μαΐου. ᾿Απόστολος: τῶν ἁγίων, Μαΐου 21, «᾿Αγρίππας

ὁ βασιλεύς» (Πρξ. κϛ΄ 1, 12-20)· Εὐαγγέλιον ὁμοίως, ζήτει

Νοεμ. 13 εἰς τὸν ὄρθρον, «᾿Αμὴν, ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὁ μὴ εἰσερ-

χόμενος» (᾿Ιω. ι΄ 1-9).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «Ἄξιον ἐστίν».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν»· «Χριστὸς ἀνέστη», καὶ

τὰ λοιπὰ τῆς λειτουργίας ὡς συνήθως.

22. Τετάρτη. Βασιλίσκου μάρτυρος (†308)· Δημητρίου καὶ

Παύλου νεομαρτ. πολιούχων Τριπόλεως τῆς ἐν Πελοποννή-ΜΑΪΟΣ 2013

39

σῳ· μνήμη τῆς β΄ Οἰκουμ. συνόδου ἐν Κωνσταντινουπόλει

(381).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Τετ. γ΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. η΄ 18-25)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Τετ. γ΄ ἑβδ. ᾿Ιωάν. (᾿Ιω. ϛ΄ 35-39).

23. Πέμπτη. Μιχαὴλ ἐπισκόπου Συνάδων τοῦ ὁμολογητοῦ

(†821). Μαρίας μυροφόρου τοῦ Κλωπᾶ, Συνεσίου ἐπισκ.

Καρπασίας τῆς Κύπρου.

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Πέμ. γ΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. η΄ 26-39)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Πέμ. γ΄ ἑβδ. ᾿Ιωάν. (᾿Ιω. ϛ΄ 40-44).

24. Παρασκευή. Συμεὼν ὁσίου τοῦ ἐν τῷ Θαυμαστῷ ὄρει

(†590).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Παρ. γ΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. η΄ 40-θ΄ 18)·

Εὐαγγέλιον ὁμοίως, Παρ. γ΄ ἑβδ. ᾿Ιωάν. (᾿Ιω. ϛ΄ 48-54).

25. Σάββατον. «᾿Απόδοσις τῆς ἑορτῆς τῶν μυροφόρων». ῾Η

γ΄ εὕρεσις τῆς τιμίας κεφαλῆς τοῦ Προδρόμου καὶ βαπτιστοῦ

᾿Ιωάννου (850).

῾Η ἀκολουθία τοῦ Μηναίου συμψάλλεται μετὰ τοῦ Πεντηκοσταρίου

(πρβλ. Τ.Μ.Ε., 23 ᾿Απρ. §§21-22, καὶ 21 Μαΐου §6). Τὰ ἰδιόμελα τῆς

ἑορτῆς τῶν μυροφόρων βλέπε ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ τῇ Παρασκευῇ ἑ-

σπέρας καὶ τῷ Σαββάτῳ πρωί.

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκια «῞Οτε κατῆλθες», Δόξα, «῾Υπομο-

νῆς στῦλος γέγονας»· κοντάκιον «Τὸ χαῖρε ταῖς μυροφό-

ροις».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. ῾Ο προοιμιακὸς [καὶ τὸ «Μακάριος

ἀνήρ»].

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ», τῆς ἑορτῆς 3 ἰδιόμελα «Αἱ

μυροφόροι γυναῖκες ὄρθρου βαθέος» κ.λπ., καὶ τοῦ Προδρό-ΜΑΪΟΣ 2013

40

μου προσόμοια 3, Δόξα, «Θησαυρὸς ἐνθέων δωρεῶν», Καὶ

νῦν, τῆς ἑορτῆς τὸ ἰδιόμελον τῆς σειρᾶς «Αἱ μυροφόροι γυ-

ναῖκες τὸ τάφον σου καταλαβοῦσαι».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρὸν» καὶ τὸ προκείμενον τῆς ἡμέρας.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ. Ψάλλεται πρῶτον τὸ ἀναστάσιμον στιχηρὸν

«Τὸν πρὸ αἰώνων ἐκ Πατρὸς γεννηθέντα», εἶτα στίχος

«Δίκαιος ὡς φοίνιξ ἀνθήσει, καὶ ὡσεὶ κέδρος ἡ ἐν τῷ Λιβά-

νῳ πληθυνθήσεται» καὶ εὐθὺς τὰ 3 προσόμοια τοῦ Μηναίου

(τὰ δύο τελευταῖα μετὰ τῶν στίχων αὐτῶν), Δόξα, «῾Η τῶν

θείων ἐννοιῶν», Καὶ νῦν, τῆς ἑορτῆς «Σὲ τὸν ἀναβαλλόμε-

νον».

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ «῾Ο εὐσχήμων ᾿Ιωσήφ», «῞Οτε κατῆλθες»,

Δόξα, «῾Ως θεῖον θησαύρισμα», Καὶ νῦν, «Ταῖς μυροφόροις».

Εἰς τὸν ὄρθρον. Μετὰ τὸν ἑξάψαλμον, εἰς τὸ «Θεὸς

Κύριος» τὰ ἐν τῷ ἑσπερινῷ ἀπολυτίκια. [Τὸ Ψαλτήριον καὶ ὁ

πολυέλεος.]

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ, εἰς τὴν α΄ στιχολογίαν τὰ τοῦ Πεντηκοστα-

ρίου δύο ἀναστάσιμα μετὰ τοῦ θεοτοκίου αὐτῶν· εἰς τὴν β΄

στιχολογίαν τὸ τοῦ προδρόμου «᾿Εκ γῆς ἀνατείλασα», Δόξα,

τὸ ἕτερον αὐτοῦ «᾿Αναδοθεῖσα ὡς χρυσός», Καὶ νῦν, τὸ τοῦ

Πεντηκοσταρίου «Τῶν μαθητῶν σου ὁ χορός»· διὰ δὲ τὸν

πολυέλεον τὸ τοῦ προδρόμου «῾Ο ῾Ηρῴδης, πρόδρομε»,

Δόξα, Καὶ νῦν, τῶν μυροφόρων οἷον βούλει (βλέπε καὶ ἐν τῷ

παρόντι εἰς τὸν ὄρθρον τῆς 21ης Μαΐου).

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ. Οἱ ἀναβαθμοὶ «᾿Εκ νεότητός μου» κ.λπ. καὶ

τὰ τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ ὄρθρου τοῦ Προδρόμου, μεθ᾿ ὃ ΜΑΪΟΣ 2013

41

«᾿Ανάστασιν Χριστοῦ», ὁ ν΄ ψαλμὸς χῦμα, καὶ τὰ λοιπὰ τοῦ

Μηναίου.

ΚΑΝΟΝΕΣ, ὁ τῶν μυροφόρων «᾿Εσταυρώθης σαρκὶ» μετὰ

τῶν εἱρμῶν καὶ ὁ τοῦ Μηναίου ἀνὰ 4. ᾿Απὸ γ΄ ᾠδῆς τὸ

κοντάκιον τῆς ἑορτῆς «Τὸ χαῖρε ταῖς μυροφόροις» καὶ ὁ

οἶκος, εἶτα τὸ μεσῴδιον κάθισμα τοῦ Μηναίου «᾿Επεφάνη

σήμερον», Δόξα, Καὶ νῦν, τῶν μυροφόρων οἷον βούλει. ᾿Αφ᾿

ϛ΄ ᾠδῆς ὡς ἐν τῷ Μηναίῳ.

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ οἱ εἱρμοὶ «᾿Αναστάσεως ἡμέρα»· «Τὴν τιμιω-

τέραν», «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτίζου».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ, τὸ τοῦ προδρόμου «᾿Εν τῇ εὑρέσει,

Πρόδρομε» καὶ τὸ τῆς ἑορτῆς (Κυριακῆς μυροφόρων)

«Γυναῖκες ἀκουτίσθητε».

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ (ἀπὸ τοῦ στίχου «Τοῦ ποιῆσαι ἐν

αὐτοῖς»), τὰ 3 ἀναστάσιμα στιχηρὰ (διὰ τὴν ἀπόδοσιν τοῦ

ἤχου) «Πᾶσα πνοὴ καὶ πᾶσα κτίσις» κ.λπ. καὶ εἶτα τὰ 3 στιχη-

ρὰ προσόμοια τοῦ Προδρόμου «Χαίροις ἡ ἱερὰ κεφαλὴ» κ.λπ.,

ἅπαντα ἀνὰ μίαν, Δόξα, τὸ ἰδιόμελον τοῦ Μηναίου «Τὴν παν-

σεβάσμιον κάραν», Καὶ νῦν, τὸ ὁμόηχον τῆς ἑορτῆς «᾿ῌτήσα-

το ᾿Ιωσήφ» (Σάββατον τῶν μυροφ. πρωί, εἰς τὸν στίχον τῶν

αἴνων). Δοξολογία μεγάλη καὶ τὸ ἀπολυτίκιον τῆς ἑορτῆς

«Ταῖς μυροφόροις».

Εἰς τὴν λειτουργίαν. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ ἀπολυτίκια «῾Ο εὐσχήμων», «῞Οτε

κατῆλθες», «Ταῖς μυροφόροις», «῾Ως θεῖον θησαύρισμα» καὶ

τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «Τὸ χαῖρε ταῖς μυροφόροις».ΜΑΪΟΣ 2013

42

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος τοῦ Προδρόμου, Κυρ. ιε΄

ἐπιστ., «῾Ο Θεὸς ὁ εἰπὼν ἐκ σκότους» (Β΄ Κορ. δ΄ 6-15)·

Εὐαγγέλιον ὁμοίως, Δευτ. δ΄ ἑβδ. Ματθ. «᾿Ακούσας ὁ ᾿Ιωάν-

νης ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ» (Μτθ. ια΄ 2-15).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «Ἄξιον ἐστίν».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Εἰς μνημόσυνον»· «Χριστὸς ἀνέστη», καὶ

τὰ λοιπὰ τῆς λειτουργίας ὡς συνήθως.

26. † ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ. «Μνεία τῆς τοῦ

παραλύτου θεραπείας». Κάρπου ἐκ τῶν 70 (α΄ αἰ.). ᾿Αλφαίου

ἀποστόλου. ῏Ηχος γ΄, ἑωθινὸν ε΄ (τυπικὸν Πεντηκοσταρίου

§§20-22).

Τῇ αὐτῇ Κυριακῇ, ἡ ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων τοῦ ἁγίου Θεοδώρου

τοῦ Βυζαντίου, πολιούχου Μυτιλήνης († 17 Φεβρ. 1795).

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκιον «῞Οτε κατῆλθες», Δόξα, «῾Ως

θεῖον θησαύρισμα»· κοντάκιον «Τὸ χαῖρε ταῖς μυροφόροις».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. «Εὐλογητὸς ὁ Θεός», «Χριστὸς ἀνέστη»

τρίς, ὁ προοιμιακὸς (ἄνευ τοῦ Δεῦτε προσκυνήσωμεν) καὶ τὸ

Ψαλτήριον.

ΕΙΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΕ, ΕΚΕΚΡΑΞΑ» ἀναστάσιμα 7 καὶ τὰ δύο ἰδι-

όμελα τοῦ παραλύτου (δευτεροῦντες τὸ α΄), Δόξα, «᾿Ανέβη ὁ

᾿Ιησοῦς», Καὶ νῦν, «Πῶς μὴ θαυμάσωμεν».

ΕΙΣΟΔΟΣ, «Φῶς ἱλαρόν», τὸ προκείμενον τῆς ἡμέρας.

ΑΠΟΣΤΙΧΑ τὸ ἀναστάσιμον «῾Ο τῷ πάθει σου, Χριστὲ»

καὶ τὰ 4 στιχηρὰ «Πάσχα ἱερόν», Δόξα, «᾿Εν τῇ στοᾷ», Καὶ

νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα».

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ «Εὐφραινέσθω τὰ οὐράνια», Δόξα, Καὶ

νῦν, «Σὲ τὴν μεσιτεύσασαν».ΜΑΪΟΣ 2013

43

Εἰς τὸ μεσονυκτικόν. Μετὰ τὸν ν΄ ψαλμόν, ὁ τριαδικὸς

κανὼν τοῦ ἤχου, Δόξα, τὸ τῆς λιτῆς ἰδιόμελον «᾿Επὶ τῇ προ-

βατικῇ κολυμβήθρᾳ», Καὶ νῦν, «Ναὸς καὶ πύλη», τὰ τριαδι-

κὰ «῎Αξιον ἐστί», τρισάγιον κ.λπ. καὶ ἡ ὑπακοὴ τοῦ ἤχου

«᾿Εκπλήττων τῇ ὁράσει».

Εἰς τὸν ὄρθρον. Εἰς τὸ «Θεὸς Κύριος» ἀπολυτίκιον «Εὐ-

φραινέσθω τὰ οὐράνια», Δόξα, τὸ αὐτό, Καὶ νῦν, «Σὲ τὴν με-

σιτεύσασαν». [Τὸ Ψαλτήριον καὶ ὁ ῎Αμωμος.]

ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ τὰ ἀναστάσιμα κατὰ σειρὰν καὶ τὰ εὐλογη-

τάρια. Ἡ ὑπακοή, οἱ ἀναβαθμοὶ καὶ τὸ προκείμενον τοῦ ἤ-

χου.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ἑωθινὸν (ε΄) μετὰ πάσης τῆς συνήθους τάξεως

αὐτοῦ.

ΚΑΝΩΝ ὁ τοῦ Πάσχα μετὰ τῶν εἱρμῶν καὶ τῶν δύο θεοτο-

κίων, καταλιμπανομένου τοῦ κανόνος τοῦ παραλύτου· μετὰ

τὴν γ΄ ᾠδὴν τὸ μεσῴδιον κάθισμα «῾Ρῆμα παράλυτον» καὶ τὸ

θεοτοκίον*· μετὰ τὴν ϛ΄ τὸ κοντάκιον καὶ ὁ οἶκος τοῦ παρα-

λύτου, τὸ μηνολόγιον καὶ τὸ ὑπόμνημα τῆς Κυριακῆς.

ΚΑΤΑΒΑΣΙΑΙ οἱ εἱρμοὶ τοῦ Πάσχα· (ἀντὶ τῆς στιχολογίας

τῆς ᾠδῆς τῆς Θεοτόκου) ἡ θ΄ ᾠδὴ τοῦ Πάσχα ὡς τῇ Κυριακῇ



* ῾Ως θεοτοκίον τοῦ μεσῳδίου καθίσματος σημειοῦται τὸ αὐτόμελον

«Τὴν ὡραιότητα», ὅ περ ὅμως ἐψάλη ἤδη εἰς τὰ ἀναστάσιμα καθίσματα

πρὸ τῶν εὐλογηταρίων. Πρὸς ἀποφυγὴν τῆς ἐπαναλήψεως αὐτοῦ προτι-

μητέον τὸ ἑξῆς ὅμοιον θεοτοκίον (ἐκ τῆς Παρακλητικῆς)·

«Τὸν ἀκατάληπτον καὶ ἀπερίγραπτον, τὸν ὁμοούσιον Πατρὶ καὶ

Πνεύματι, ἐν τῇ γαστρί σου μυστικῶς ἐχώρησας, θεομῆτορ· μίαν καὶ ἀ-

σύγχυτον τῆς Τριάδος ἐνέργειαν, ἔγνωμεν τῷ τόκῳ σου, ἐν τῷ κόσμῳ δο-

ξάζεσθαι· δι᾿ ὃ καὶ εὐχαρίστως βοῶμέν σοι· Χαῖρε, ἡ κεχαριτωμένη».ΜΑΪΟΣ 2013

44

τῶν μυροφόρων· εἶτα «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Φωτίζου, φωτί-

ζου».

ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΑ, «῞Αγιος Κύριος», τοῦ πάσχα «Σαρκὶ ὑ-

πνώσας» (ἅπαξ) καὶ τοῦ παραλύτου (ἐπίσης ἅπαξ).

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΝΟΥΣ ἀναστάσιμα 4 καὶ τὰ 4 στιχηρὰ «Πάσχα

ἱερὸν» κ.λπ. μετὰ τῶν στίχων αὐτῶν, Δόξα, «Κύριε, τὸν πα-

ράλυτον», Καὶ νῦν, «᾿Αναστάσεως ἡμέρα» μετὰ τοῦ «Χριστὸς

ἀνέστη» ἅπαξ. Δοξολογία μεγάλη, «Σήμερον σωτηρία».

Εἰς τὴν λειτουργίαν. «Εὐλογημένη», «Χριστὸς ἀνέστη»

τρίς. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟΝ (δὲν ψάλλεται πάλιν τὸ «Χριστὸς ἀν-

έστη» ἀλλ᾿ εὐθὺς τὰ) ἀπολυτίκια «Εὐφραινέσθω τὰ οὐράνια»

καὶ τοῦ ναοῦ, κοντάκιον «Εἰ καὶ ἐν τάφῳ».

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ. ᾿Απόστολος Κυρ. Παραλύτου, «᾿Εγένετο

Πέτρον διερχόμενον» (Πρξ. θ΄ 32-42)· Εὐαγγέλιον ὁμοίως,

«᾿Ανέβη ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς ᾿Ιεροσόλυμα» (᾿Ιω. ε΄ 1-15).

Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «῾Ο ἄγγελος ἐβόα... Συμφώνως, παρθέ-

νε».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ «Σῶμα Χριστοῦ»· ἀντὶ τοῦ Εἴδομεν τὸ φῶς

«Χριστὸς ἀνέστη» ἅπαξ.

Εἰδήσεις. 1. Τῇ Δευτέρᾳ καὶ Τρίτῃ τοῦ παραλύτου τῶν κανόνων τοῦ

Μηναίου προτάσσεται ὁ κανὼν τοῦ παραλύτου «Θαυμαστὸς ἐνδόξως»

(μετὰ στίχου «Δόξα σοι, ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι»).

2. Αἱ καθημεριναὶ ἀκολουθίαι διεξάγονται ὥς εἰσιν ἐν τῷ Πεντη-

κοσταρίῳ· κοντάκιον τῇ Δευτέρᾳ καὶ Τρίτῃ τὸ τοῦ παραλύτου «Τὴν ψυ-

χήν μου, Κύριε», ἀπὸ δὲ τῆς Τετάρτης τὸ τῆς Μεσοπεντηκοστῆς «Τῆς ἑ-

ορτῆς τῆς νομικῆς».ΜΑΪΟΣ 2013

45

27. Δευτέρα. ῾Ελλαδίου ἱερομάρτυρος (ϛ΄ αἰ.)· ᾿Ιωάννου ὁ-

μολογητοῦ τοῦ ῾Ρώσου († 1730).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Δευτ. δ΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. ι΄ 1-16)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Δευτ. δ΄ ἑβδ. ᾿Ιωάν. (᾿Ιω. ϛ΄ 56-69).

Σημείωσις. ῎Ενθα τιμᾶται ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου ᾿Ιωάννου τοῦ ῾Ρώσου, ἡ

ἀκολουθία αὐτοῦ ἐκ τῆς οἰκείας φυλλάδος συμψάλλεται μετὰ τῶν

μεθεόρτων τῆς προλαβούσης Κυριακῆς (πρβλ. Τ.Μ.Ε., Μαΐου 21, §6).

28. Τρίτη. «᾿Απόδοσις τῆς ἀκολουθίας τοῦ παραλύτου».

Εὐτυχοῦς ἐπισκόπου Μελιτινῆς († α΄ αἰ.)· ῾Ελικωνίδος μάρτυ-

ρος (†244)· μνήμη α΄ Οἰκουμενικῆς συνόδου ἐν Νικαίᾳ (325).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Τρ. δ΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. ι΄ 21-33)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Τρ. δ΄ ἑβδ. ᾿Ιωάννου (᾿Ιω. ζ΄ 1-13).

29. Τετάρτη. † «῾Η ἑορτὴ τῆς Μεσοπεντηκοστῆς». Θεοδο-

σίας παρθενομάρτυρος. ᾿Αλεξάνδρου ἀρχιεπισκ. ᾿Αλεξαν-

δρείας (†328). [᾿Επέτειος τῆς ἀποφράδος ἡμέρας τῆς ὑπὸ τῶν

Τούρκων γενομένης ἁλώσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως

(1453).] (Τυπικὸν Πεντηκοσταρίου, Τετάρτη τῆς Μεσοπεντη-

κοστῆς, §§ 23-25).

Εἰς τὴν θ΄. ᾿Απολυτίκιον «Εὐφραινέσθω»· κοντάκιον «Τὴν

ψυχήν μου, Κύριε».

Εἰς τὸν ἑσπερινόν. ῾Ο προοιμιακός (Ψαλτήριον δὲν στιχο-

λογεῖται διὰ τὴν δεσποτικὴν ἑορτήν). Εἰς τὸ «Κύριε, ἐκέ-

κραξα», τὰ 3 προσόμοια «Πάρεστιν ἡ μεσότης ἡμερῶν» εἰς 6,

Δόξα, Καὶ νῦν, «Τῆς ἑορτῆς μεσούσης». Εἴσοδος κ.λπ. καὶ τὰ

ἀναγνώσματα. ᾿Απόστιχα τὰ 3 ἰδιόμελα «Πεντηκοστῆς ἐφέ-

στηκε» μετὰ τῶν στίχων αὐτῶν εἰς τὰ δύο τελευταῖα, Δόξα, ΜΑΪΟΣ 2013

46

Καὶ νῦν, «Μεσούσης τῆς ἑορτῆς». Τὸ ἀπολυτίκιον τῆς ἑορτῆς

τρίς.

Εἰς τὸν ὄρθρον ἡ ἀκολουθία, ὡς ἔχει ἐν τῷ Πεντηκοστα-

ρίῳ. Καταβασίαι οἱ εἱρμοὶ τῆς ἑορτῆς «Θάλασσαν ἔπηξας»·

ἀντὶ τῆς στιχολογίας τῆς ᾠδῆς τῆς Θεοτόκου, ψάλλεται ἡ θ΄

ᾠδὴ ἀμφοτέρων τῶν κανόνων τῆς ἑορτῆς, καὶ ὁ εἱρμὸς «᾿Αλ-

λότριον τῶν μητέρων». ᾿Εξαποστειλάρια, στιχηρὰ εἰς τοὺς

αἴνους καὶ δοξαστικόν, ὡς ἐν τῷ Πεντηκοσταρίῳ. Δοξολογία

μεγάλη καὶ τὸ ἀπολυτίκιον «Μεσούσης τῆς ἑορτῆς» ἅπαξ.

Εἰς τὴν λειτουργίαν. ᾿Αντίφωνα καὶ εἰσοδικὸν τοῦ Πάσχα.

Μετὰ τὴν εἴσοδον εὐθὺς τὸ ἀπολυτίκιον «Μεσούσης τῆς ἑορ-

τῆς» μόνον καὶ τὸ κοντάκιον «Τῆς ἑορτῆς τῆς νομικῆς». Τρι-

σάγιον. ᾿Απόστολος: Τετ. δ΄ ἑβδ. Πράξ., «Κατέφυγον οἱ ἀπό-

στολοι» (Πρξ. ιδ΄ 6-18)· Εὐαγγέλιον: Μεσοπεντηκοστῆς, «Τῆς

ἑορτῆς μεσούσης» (᾿Ιω. ζ΄ 14-30). Εἰς τὸ ᾿Εξαιρέτως «᾿Αλλό-

τριον τῶν μητέρων». Κοινωνικὸν «῾Ο τρώγων μου τὴν σάρκα

καὶ πίνων μου τὸ αἶμα ἐν ἐμοὶ μένει κἀγὼ ἐν αὐτῷ, εἶπεν ὁ

Κύριος» (ἄνευ ἀλληλούια)· ἀντὶ τοῦ Εἴδομεν τὸ φῶς τὸ «Χρι-

στὸς ἀνέστη» ἅπαξ· καὶ τὰ λοιπὰ τῆς λειτουργίας.

30. Πέμπτη. ᾿Ισαακίου ὁσίου, ἡγουμένου τῆς μονῆς τῶν

Δαλμάτων (†383).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Πέμ. δ΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. ι΄ 34-43)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Πέμ. δ΄ ἑβδ. ᾿Ιωάν. (᾿Ιω. η΄ 12-20).

31. Παρασκευή. ῾Ερμείου μάρτυρος (β΄ αἰ.).

᾿Απόστολος: ἡμέρας, Παρ. δ΄ ἑβδ. Πράξ. (Πρξ. ι΄ 44-ια΄ 10)·

Εὐαγγέλιον: ἡμέρας, Παρ. δ΄ ἑβδ. ᾿Ιωάν. (᾿Ιω. η΄ 21-30).ΜΑΪΟΣ 2013

47

(δημοσίευσις 23/9/2012)

****

Σημείωσις. τὸ παρὸν συντάσσεται ὑπὸ Διονυσίου ᾿Ανατολικιώτου καὶ

παρέχεται διὰ προσωπικὴν χρῆσιν τῶν ἀναγνωστῶν τοῦ διαδικτυακοῦ

τόπου τῆς «Συμβολῆς» (http://www.symbole.gr). προσφέρεται δὲ εὐχαρί-

στως καὶ εἰς τὸν «ἐν ᾿Αθήναις σύλλογον μουσικοφίλων Κωνσταντινουπό-

λεως», κατόπιν ἐπικοινωνίας μετὰ τοῦ προέδρου τοῦ συλλόγου κ. Στα-

ματίου Κίσσα, διὰ νὰ χρησιμεύσῃ διὰ τὰς ἀνάγκας τῆς ἱστοσελίδος τοῦ

συλλόγου, ὕστερον ἀπὸ τὰς ἀναγκαίας ἀλλαγὰς ποὺ θὰ ἐπιφέρουν οἱ

συνεργάται αὐτοῦ.