Ένας ναός, αγαπητοί μου, είναι ωραίος όχι μονάχα όταν όσα υπάρχουν μέσα σ’ αυτόν είναι καθαρά και τακτοποιημένα σύμφωνα με την τάξη της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά όταν και εξωτερικώς παρουσιάζει ευχάριστη όψη.



Υπάρχουν ναοί στα χωριά που για να τους πλησιάσεις πρέπει να πατήσεις πάνω σε άγρια χόρτα, σε πέτρες και σ’ αγκάθια. Ο περίβολός τους είναι τελείως απεριποίητος. Τι λυπηρό, τα σπίτια να είναι περιποιημένα και οι αυλόγυροί τους να είναι καθαροί, φυτεμένοι με δέντρα και όμορφα λουλούδια, και ο ναός του Υψίστου – πως; Θα ’πρεπε ο ναός να ’ναι το ωραιότερο κτίριο του χωριού και να περιβάλλεται από καθαρό και ευπρεπισμένο αυλόγυρο. Και δόξα τω Θεώ υπάρχουν και τέτοιοι περιποιημένοι ενοριακοί ναοί. Στην περιφέρειά μας, για ν’ αναφέρω ένα παράδειγμα, στο χωριό Παπαγιάννη μέχρι πριν λίγα χρόνια ο αυλόγυρος ήταν απεριποίητος. Αλλά τώρα βλέπεις τον αυλόγυρο και χαίρεσαι. Ένας ευλαβής ιερεύς από την Κρήτη, ο παπά – Μιχάλης, απ’ την ώρα που ανέλαβε εφημεριακά καθήκοντα στο χωριό αυτό αποφάσισε να ευπρεπίσει το ναό όχι μονάχα εσωτερικά αλλά και εξωτερικά. Καθάρισε τον αυλόγυρο απ’ τις πέτρες και τα άγρια χόρτα, φύτεψε λουλούδια, τα ποτίζει και τα καλλιεργεί ο ίδιος, και ο αυλόγυρος τώρα μοσχοβολά απ’ το άρωμα των λουλουδιών.
***
Ωραίο θέαμα να βλέπεις αυλή εκκλησίας γεμάτη λουλούδια. Θέαμα που διαθέτει ευμενώς τον άνθρωπο που επισκέπτεται το ναό. Αλλά και διδάσκει τους χριστιανούς. Γιατί ένα λουλούδι είναι δημιούργημα του Θεού. Είναι βέβαια από τα μικρότερα δημιουργήματα του Θεού, αλλ’ είναι με τόση σοφία και τέχνη κατασκευασμένο, ώστε και μεγάλοι επιστήμονες που ασχολούνται με τα φυτά θαυμάζουν το Δημιουργό. Και πως να μη τον θαυμάζουν; Η ρίζα των λουλουδιών είναι χωμένη μέσα σε κοπρισμένο χώμα. Κι’ όμως απ’ την κοπριά αυτή η ρίζα παίρνει υλικά, τα ζυμώνει και τα κάνει αρώματα. Ζωγράφος δεν μπορεί να ζωγραφίσει με τόση τελειότητα τα διάφορα χρώματα που έχουν τα λουλούδια. Ποικιλία από αρώματα και χρώματα. Κάθε άνθος έχει ξεχωριστό χρώμα, άρωμα και ομορφιά. Ένα λουλούδι φτάνει ν’ αποδείξει πως υπάρχει Θεός.
Ο Χριστός αγαπούσε τα λουλούδια και απ’ τα λουλούδια πήρε αφορμή για να διδάξει την πρόνοια του Θεού. Είπε, πως εάν ο Θεός φροντίζει τόσο πολύ για τα λουλούδια και τα ντύνει με όμορφες στολές που τις ζηλεύουν και οι βασιλιάδες ακόμα, πόσο μάλλον θα φροντίσει για τον άνθρωπο! Ω άνθρωποι ολιγόπιστοι, όσοι ανησυχείτε για το μέλλον, πως θα ζήσετε σεις και τα παιδιά σας μέσα στο σημερινό κόσμο, ρίξτε μια ματιά στα κρίνα. Χωρίς να ’χουν αργαλειό για να υφάνουν, είναι ντυμένα με τόσο όμορφες στολές. Ο Θεός που φροντίζει για την ενδυμασία τους πολύ περισσότερο θα φροντίσει για τη δική σας ενδυμασία. Δεν θα σας αφήσει ούτε γυμνούς ούτε νηστικούς, αρκεί όλοι να ’χετε πίστη και να ζείτε σύμφωνα με το άγιο θέλημά του.
Αλλά τα λουλούδια μας διδάσκουν και άλλο μάθημα, το μάθημα της ματαιότητος των ανθρωπίνων πραγμάτων. Βλέπεις το λουλούδι που είναι όλο δροσιά και χάρι. Αλλά δεν περνούν πολλές μέρες και το λουλούδι αυτό, κάτω απ’ τις καυστικές ακτίνες του ήλιου, μαραίνεται και ξεραίνεται. Έτσι είναι και η ζωή του ανθρώπου. Ένα λουλούδι είναι. Κοιτάξτε ένα νέο άνθρωπο. Είναι πάνω στην ακμή της ηλικίας του. Είναι όλος χάρη και ομορφιά. Αλλά μένει για πάντα η ομορφιά και η χάρις; Ένα μικρόβιο, που δεν φαίνεται με γυμνό μάτι παρά μόνο με το μικροσκόπιο, κρυμμένο μέσα στον οργανισμό του, δουλεύει ύπουλα. Δεν περνάει πολύς καιρός και το μικρόβιο της φοβερής αρρώστιας τον ρίχνει στο κρεβάτι, ο νέος πονάει, χάνει ομορφιά και δύναμη και χάρη, και αυτός που ήταν το καμάρι του χωριού, πέφτει νεκρός… Έχει λοιπόν δίκιο η Εκκλησία μας, όταν στην κηδεία ψάλλει: «Ως άνθος μαραίνεται και ως όναρ παρέρχεται και διαλύεται πας άνθρωπος…»
***
Τα λουλούδια διδάσκουν την πρόνοια του Θεού, διδάσκουν τη ματαιότητα της ανθρωπίνης ζωής. Αλλά τα λουλούδια διδάσκουν ακόμα και την ανάσταση. Πώς;
Ακούστε.
Κάποτε είχα διαβάσει πως ένας άνθρωπος ήταν άρρωστος βαριά. Από μέρα σε μέρα περίμενε το θάνατο. Η γυναίκα και τα παιδιά του που έβλεπαν πως η ζωή του σβήνει ήταν πολύ λυπημένοι και μόλις συγκρατούσαν τα δάκρυά τους. Θα έχαναν τον προστάτη τους. Αλλ’ ο άνθρωπος αυτός ήταν ένας πιστός δούλος του Κυρίου. Ήταν επιστήμονας σπουδαίος και ασχολούνταν με τα φυτά και τα δέντρα. Για να διδάξει και παρηγορήσει την οικογένειά του παρακάλεσε να τον κατεβάσουν στο περιβόλι που ήταν γύρω απ’ το σπίτι τους. Ήταν φθινόπωρο. Ζύγωνε χειμώνας. Όλα τα δέντρα είχαν ρίξει τα φύλλα τους. Άνθη πουθενά. Ο άρρωστος δείχνει στη γυναίκα και στα παιδιά του μια ροδιά. Βλέπετε τη ροδιά; Τους λέει. Γυμνό είναι το δέντρο από φύλλα και άνθη. Αλλά δεν θα μείνει σ’ αυτή την κατάσταση. Θα ’ρθει η άνοιξης και η ροδιά θα γεμίσει από φύλλα και λουλούδια. Η ροδιά θ’ αναστηθεί. Αλλά και εγώ, αγαπητοί μου, μοιάζω με τη ροδιά. Έρχεται και για μένα ο χειμώνας, ο θάνατος. Θα πεθάνω. Το σώμα μου θα μαραθεί και θα εξαφανισθεί. Αλλά πιστεύω στον Κύριό μου. Αυτός που κάνει τη ροδιά να βγάζει καινούργια άνθη και φύλλα, μπορεί να αναστήσει κι’ εμένα απ’ τον τάφο και να ντύσει την αθάνατη ψυχή μου με μια νέα όμορφη στολή, μ’ ένα καινούργιο σώμα.
Γι’ αυτό, αγαπητοί μου, όταν βλέπετε την άνοιξη να γεμίζουν τα φυτά από άνθη και φύλλα, είναι σαν να βλέπετε μια εικόνα της αναστάσεως. Κάθε δέντρο ανθισμένο είναι σαν να ψάλλει: «Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι προσκυνήσωμεν άγιον Κύριον Ιησούν τον μόνον αναμάρτητον.
***
Ο Χριστός αγαπάει τα λουλούδια. Και η Εκκλησία αγαπάει τα λουλούδια. Και απόδειξις είναι ότι τα χρησιμοποιεί πολλές φορές. Λουλούδια στον αγιασμό.
Κλωνάρι βασιλικού με το σταυρό κρατάει στα χέρια ο ιερεύς, το βυθίζει στο αγιασμένο νερό και ραντίζει τους πιστούς. Λουλούδια στη γιορτή της υψώσεως του σταυρού και την Κυριακή της σταυροπροσκυνήσεως. Λουλούδια την Κυριακή των βαΐων. Λουλούδια στον επιτάφιο τη Μ. Παρασκευή. Λουλούδια στο γάμο, όπου τα ωραιότερα στεφάνια δεν γίνονται από νάυλον αλλά από φυσικά άνθη του αγρού. Αλλά και με λουλούδια στολίζεται ο νεκρός. Λουλούδια φέρνουν στους τάφους οι άνθρωποι που δεν ξεχνούν τους προσφιλείς τους νεκρούς. Λουλούδια παντού.
Αλλά και στα τροπάρια που ψάλλουμε τα λουλούδια αναφέρουν συχνά οι εμπνευσμένοι ποιηταί για να υμνήσουν την αγνότητα, την παρθενία, την αγιοσύνη, την αρετή. «Μυρίπνοα άνθη του παραδείσου» ονομάζονται οι άγιοι. «Κρίνον ευωδιάζον», «ρόδον το αμάραντον» ονομάζεται η Παναγία.
***
Αυτή την παράδοση της Εκκλησίας γύρω από τα άνθη ας συνεχίζουν οι ιερείς και επίτροποι. Οι ιερείς που αγαπούν την ευπρέπεια των ναών ας φροντίζουν να καθαρίζουν το προαύλιο του ναού, να το φυτεύουν με άνθη, και έτσι το προαύλιο θα είναι ένας ωραίος κήπος, που θα μας δίνει μια εικόνα του άλλου κήπου, του πνευματικού κήπου, της Εκκλησίας, και ακόμη περισσότερο θα μας δίνει την εικόνα του άλλου εκείνου πνευματικού κήπου με τα αφάνταστα κάλλη, που ονομάζεται παράδεισος.
Είθε δια πρεσβειών της υπεραγίας Θεοτόκου και πάντων των αγίων να γίνουμε κι’ εμείς κληρονόμοι του παραδείσου.

«ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΝΑΟΣ» ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ